"Chúng
ta đã đặt một nền tảng mới. Giờ nhiệm vụ của chúng ta là vẽ ra một tương lai
tươi sáng hơn. Hãy bắt đầu chương mới này - cùng nhau - và hãy bắt đầu ngay bây
giờ".
Thông
điệp Liên bang năm nay được chờ đợi vì đây là lần đầu tiên Tổng thống Obama
trình bày các chương trình nghị sự và các đường hướng chính sách của chính phủ
trước Quốc hội do đảng Cộng hòa toàn quyền kiểm soát.
Nó
cũng hứa hẹn sẽ đề cập đến nhiều vấn đề lớn trong cả đối nội lẫn đối ngoại của
chính phủ Mỹ năm 2015.
Chúng
tôi sẽ tường thuật trực tiếp toàn bộ nội dung Thông điệp, kèm theo đó là các
nhận xét, bình luận của nhiều chuyên gia, nhà ngoại giao tên tuổi của Việt Nam và Mỹ mà
chúng tôi kết nối.
Thưa
ngài Chủ tịch Hạ viện, Phó Tổng thống, các thành viên Quốc hội, cùng toàn thể
công dân Mỹ,
Thế
kỷ mới đã đi được 15 năm. Đó là 15 năm với những vụ khủng bố xảy ra tại chính
quê hương chúng ta, 15 năm với 2 cuộc chiến tranh dài hạn với nhiều mất
mát mà thế hệ mới của chúng ta đã phải trải qua, 15 năm với một cuộc suy thoái
kinh tế lan rộng khắp đất nước cũng như trên toàn thế giới. Đó là một khoảng
thời gian đầy khó khăn đối với nhiều người.
Nhưng
hôm nay, chúng ta sẽ bước sang trang mới.
Đêm
nay, sau một năm đột phá với nước Mỹ, nền kinh tế của chúng ta đang phát triển
và tạo công ăn việc làm ở mức cao nhất kể từ năm 1999.
Tỷ
lệ thất nghiệp đã thấp hơn so với trước thời kỳ khủng hoảng. Trẻ em đi học có
tỷ lệ tốt nghiệp ở mức cao nhất từ trước đến nay. Ngày càng nhiều người Mỹ đã
có bảo hiểm đầy đủ.
Chúng
ta đã thoát khỏi sự lệ thuộc vào nguồn dầu khí nước ngoài một cách tốt nhất
trong hơn 30 năm qua.
Đêm
nay, lần đầu tiên kể từ vụ khủng bố 11/9, nhiệm vụ quân sự của chúng ta tại Afghanistan đã
kết thúc. 6 năm trước, gần 180.000 quân Mỹ đã có mặt tại Iraq và Afghanistan .
Đến
thời điểm này, con số đó chỉ còn 15.000. Chúng tôi không quên sự dũng cảm và hy
sinh của những người chiến binh của Thế hệ 11/9, những người đã chiến đấu để
bảo vệ sự an toàn của chúng ta. Chúng tôi rất biết ơn các bạn.
Nước
Mỹ, sau tất cả những gì chúng ta đã phải trải qua, sau sự kiên trì và chăm chỉ
cần thiết để chúng ta có thể hồi phục, và với những nhiệm vụ phía trước, các
bạn hãy nhớ lấy điều này:
Bóng
ma của cuộc khủng hoảng đã ở lại phía sau, và nước Mỹ vẫn vững mạnh (the State
of the Union is strong - câu nói "cửa
miệng" của các vị Tổng thống trong các bài Thông điệp Liên bang hàng năm -
PV).
Vào
thời điểm này, với một nền kinh tế đang tăng trưởng, những khoản nợ giảm dần,
một nền công nghiệp năng động, và một nền sản xuất năng lượng phát triển hơn
bao giờ hết - chúng ta đã trỗi dậy từ cuộc khủng hoảng để tự kiểm soát lấy
tương lai của chúng ta với một sự tự do mạnh hơn bất cứ quốc gia nào trên Trái
đất.
Đây
là lúc chúng ta quyết định số phận của mình trong 15 năm tới, và trong nhiều
thập kỷ sau đó.
Liệu
chúng ta có chấp nhận một nền kinh tế mà chỉ một vài người trong chúng ta được
lợi lớn?
Hay
liệu chúng ta nên tập trung công sức vào sự phát triển của một nền kinh tế sẽ
đem lại thu nhập và cơ hội một cách công bằng đối với mỗi người?
Liệu
chúng ta có nên tiếp cận với thế giới bên ngoài một cách sợ sệt và đối phó, bị
cuốn vào những cuộc giao tranh khiến quân đội chúng ta suy yếu và làm giảm vị
thế của nước Mỹ?
Hay
liệu chúng ta nên tận dụng một cách khôn ngoan mọi nguồn lực nước nhà để chống
lại các thế lực thù địch và bảo vệ hành tinh của chúng ta?
Liệu
chúng ta có nên để bị chia rẽ và đấu đá nội bộ? Hay liệu chúng ta nên tìm lại
và nắm vững những giá trị cốt lõi đã tạo nên một nước Mỹ như ngày nay?
Trong
hai tuần tới, tôi sẽ gửi lên Quốc hội một bản dự thảo với những bước đi thiết
thực thay vì những dự định mang tính đảng phái chính trị. Và trong những tháng
tới đây, tôi sẽ đi khắp nước Mỹ để thuyết phục các bạn ủng hộ những dự định đó.
Đêm
nay, tôi không muốn đi quá sâu vào một danh sách các dự định tương lai, mà thay
vào đó, tôi muốn tập trung vào những giá trị có liên quan trực tiếp đến những
sự lựa chọn đang trước mắt chúng ta.
Đầu
tiên là nền kinh tế.
7
năm trước, Rebekah và Ben Erler, hai công dân thành phố Minneapolis , đã lấy nhau. Rebekah làm nghề
bồi bàn. Ben làm ngành xây dựng. Jack, người con đầu lòng của hai người sắp
chào đời.
Họ
là những công dân Mỹ trẻ tuổi đang xây dựng mái ấm ngay trên quê hương họ. Còn
gì tuyệt vời hơn thế?
Rebekah
đã viết cho tôi mùa xuân năm ngoái: "Ước gì chúng tôi biết được những gì
sẽ xảy ra với thị trường nhà đất và xây dựng(*)."
Từ
hệ quả của cuộc khủng hoảng, công việc của Ben gặp nhiều khó khăn. Anh phải làm
những công việc không đúng với sở trường để đảm bảo thu nhập, kể cả khi những
công việc này khiến anh phải xa gia đình trong thời gian dài.
Rebekah
phải để lại khoản tiền đã vay để học đại học, tạm thời đi học cao đẳng cộng
đồng, và phát triển sự nghiệp theo một hướng khác. Họ đã hy sinh vì nhau.
Và
dần dần, công lao của họ đã được đền đáp. Họ đã có đủ tiền xây được một ngôi
nhà mới. Họ có một người con thứ hai, tên Henry.
Rebekah Erler, center, with First Lady Michelle Obama
Rebekah
có một công việc ổn định với thu nhập cao hơn. Ben đã trở lại với ngành xây
dựng sở trường, và có thể về ăn tối cùng gia đình hàng ngày.
"Thật
tuyệt vời, cái cảm giác trỗi dậy sau thời kỳ khó khăn. Gia đình chúng tôi giờ
đã gần gũi và mạnh mẽ hơn sau những khó khăn trước đây" - Rebekah đã viết
cho tôi như thế.
The
Erler family - Ben, Rebekah and their boys Jack and Henry - listen to President
Obama talk about the economy while at the Lake Harriet Band Shell in Minneapolis last June
Nước
Mỹ chúng ta cũng gần gũi và mạnh mẽ hơn sau những khó khăn trước đây.
Nhà
báo David Maraniss của Washington Post ca ngợi đây là "bài phát biểu tuyệt
vời nhất của Obama".
Các
bạn ạ, câu chuyện của Rebekah và Ben cũng là câu chuyện của nước Mỹ chúng ta.
Họ đại diện cho hàng triệu người Mỹ đã làm việc chăm chỉ, hi sinh, và làm mới
mình.
Các
bạn chính là lý do tại sao tôi tranh cử vào chiếc ghế Tổng thống này. Các bạn
là những người trong tâm trí tôi vào 6 năm trước, trong những tháng ngày đen
tối của cuộc khủng hoảng tài chính, khi tôi đứng trên thềm tòa nhà Quốc hội và
hứa với các bạn rằng chúng ta sẽ xây dựng lại nền kinh tế trên một nền tảng mới.
Sự
cố gắng và kiên trì của các bạn đã giúp nước Mỹ trỗi dậy mạnh mẽ được như ngày
hôm nay.
Chúng
ta đã có niềm tin vào việc tạo thêm công ăn việc làm. Và trong 5 năm qua, nền
kinh tế của chúng ta đã tạo thêm được hơn 11 triệu công việc mới.
Chúng
ta đã có niềm tin vào việc giảm lệ thuộc vào dầu khí nước ngoài và bảo vệ hành
tinh của chúng ta.
Và
hôm nay, nước Mỹ nắm vị trí số một thế giới trong ngành dầu khí.
Nước
Mỹ nắm vị trí số một thế giới về phát triển năng lượng gió.
Sản
lượng năng lượng mặt trời của chúng ta trong 3 tuần vào thời điểm này bằng với
sản lượng năng lượng mặt trời chúng ta làm ra trong cả năm 2008.
Và
nhờ giá dầu giảm và chất lượng xăng tăng, mỗi gia đình Mỹ năm nay tiết kiệm
được trung bình 750 USD tiền xăng.
Chúng
ta đã có niềm tin vào lớp trẻ trong một thế giới đầy cạnh tranh.
Và
hôm nay, những học sinh sinh viên trẻ của chúng ta đang có điểm trung bình hai
môn chính là Toán và Đọc hiểu cao nhất từ trước đến nay. Tỉ lệ tốt nghiệp trung
học phổ thông của chúng ta đạt mức cao kỉ lục. Và lượng sinh viên tốt nghiệp
đại học cũng tăng hơn bao giờ hết.
Chúng
ta đã có niềm tin vào việc những bộ luật phù hợp có thể phòng ngừa một cuộc
khủng hoảng mới, bảo vệ quyền lợi của các gia đình Mỹ, và khuyến khích cạnh
tranh công bằng.
Và
ngày hôm nay, chúng ta đã có trong tay những dự luật có thể ngăn chặn các lỗ
hổng thuế quan, một cơ quan giám sát tiêu dùng để bảo vệ chúng ta khỏi những cá
nhân tổ chức cho vay nặng lãi.
Và
chỉ trong năm vừa qua thôi, gần 10 triệu người Mỹ đã được bảo hiểm y tế.
Trong
mỗi bước tiến, người ta đã nói rằng những mục tiêu của chúng ta là quá sức,
rằng chúng ta sẽ làm trầm trọng hóa thêm cuộc khủng hoảng.
Nhưng
ngược lại, chúng ta đang chứng kiến sự phát triển về mặt kinh tế một cách mạnh
mẽ nhất trong hơn một thập kỉ qua, các khoản nợ của chúng ta đã giảm 2/3, một
thị trường chứng khoán đã hồi phục và tăng trưởng gấp đôi, và tình hình lạm
phát do bảo hiểm y tế ở mức thấp nhất trong 50 năm qua.
Đã
quá rõ ràng rồi.
Kinh
tế lấy trọng tâm là tầng lớp trung lưu hoàn toàn có thể được áp dụng. Tăng
cường cơ hội sẽ đem lại hiệu quả. Và những chính sách này sẽ tiếp tục phát huy
tác dụng nếu như chúng ta có thể gạt những mục đích chính trị sang một bên.
Chúng
ta không thể kìm hãm nền kinh tế qua việc đóng cửa chính phủ.
Chúng
ta không thể để người Mỹ sống trong lo ngại bằng cách tước đi quyền được bảo
hiểm của họ, hay ra những luật lệ mới tại Phố Wall, hay tiếp tục đấu đá xoay
quanh các chính sách nhập cư trong khi chúng ta sở hữu một hệ thống có thể xử
lý được điều đó.
Nếu Quốc hội đưa ra bất kỳ một dự luật nào liên quan đến những điều
trên, tôi sẽ dùng quyền phủ quyết.
Ngày
hôm nay, nhờ có một nền kinh tế đang phát triển, đà phục hồi của chúng ta đã có
tác động đến cuộc sống của nhiều người hơn. Mức lương đang tăng dần. Chúng ta
nên biết rằng những ông chủ kinh doanh nhỏ đang có ý định tăng lương cho người
lao động ở mức cao nhất từ năm 2007.
Có
điều - những người trong chúng ta hôm nay, chúng ta nên nhắm đến cái đích cao
hơn. Chúng ta cần làm nhiều hơn là chỉ "tránh không phá".
Đêm
nay, chúng ta hãy cùng nhau nối lại mối liên hệ lâu đời giữa công sức bỏ ra và
những cơ hội phát triển, một quyền lợi đặc trưng của mỗi người Mỹ.
Vì
những gia đình như Rebekah vẫn cần sự giúp đỡ của chúng ta. Vợ chồng cô ấy đang
làm việc chăm chỉ hơn bao giờ hết, nhưng họ không được đi du lịch, chưa được
mua xe mới, để dành dụm tiền trả nợ và giữ cho đến khi về hưu.
Chỉ
riêng chi phí chăm sóc cho hai đứa con của họ cũng đã hơn cả tiền thuế nhà đất,
và hơn tiền học một năm ở Đại học Minnesota .
Cũng
như hàng triệu người dân Mỹ chăm chỉ khác, Rebekah không ngửa tay xin viện trợ,
mà cô ấy chỉ muốn chúng ta tìm ra những chính sách mới để giúp gia đình cô có
thể vượt lên.
Trước
đây, trong mỗi bước tái cơ cấu nền kinh tế trong lịch sử nước Mỹ, chúng ta đã
có những bước đi táo bạo để phù hợp với thời thế, đồng thời đảm bảo cơ hội công
bằng cho mỗi người dân.
Chúng
ta đã có luật bảo vệ người lao động và các gói bảo hiểm y tế (Medicare,
Medicaid) để bảo vệ người dân khỏi những khó khăn không ngờ tới.
Chúng
ta đã trang bị cho người dân trường học, cơ sở hạ tầng và mạng internet, những
công cụ sẽ giúp họ biến những cố gắng của mình ra thành quả.
Đây
là bản chất của nền kinh tế trung lưu - nước Mỹ sẽ hoạt động hiệu quả nhất khi
mỗi người trong chúng ta đều có cơ hội bình đẳng, đều bỏ ra công sức của mình,
dưới một bộ luật công bằng cho mọi người.
Chúng
ta không chỉ muốn tất cả chia sẻ sự thành công của nước Mỹ, mà tất cả chúng ta
phải đóng góp cho sự thành công của nước Mỹ.
Thượng
nghị sĩ John McCain: "Đối với các vấn đề an ninh quốc gia mang tính sống
còn, bài phát biểu của Tổng thống Obama thật không may đã cho thấy giờ đây,
chính quyền đang thiếu sức sống chiến lược như thế nào".
Vậy
chúng ta cần những gì để phát triển một nền kinh tế trung lưu trong thời đại
này?
Đầu
tiên, kinh tế trung lưu sẽ phát huy tác dụng nếu chúng ta có thể giúp các gia
đình cảm thấy bình tâm trong một thế giới nhiều đổi thay.
Cụ
thể hơn, đó là giúp đỡ họ có thể có điều kiện nuôi con ăn học, có điều kiện đi
học đại học, có bảo hiểm, có một mái ấm, và có lương hưu.
Những
dự luật mới của tôi sẽ để tâm đến tất cả những điều này, đồng thời giảm thuế và
giúp mỗi gia đình có thể giữ lại được cho mình hàng nghìn USD mỗi năm.
Tất
nhiên không gì giúp đỡ các gia đình nói trên tốt bằng một mức lương cao hơn. Đó
là lý do tại sao Quốc hội cần thông qua một bộ luật đảm bảo sự công bằng về mặt
lương bổng cho cả nam lẫn nữ.
2015
rồi. Đã đến lúc làm như vậy. Chúng ta cần đảm bảo mỗi người lao động được nhận
lương làm thêm giờ đúng với công sức họ bỏ ra.
Đối
với những thành viên trong Quốc hội vẫn phản đối việc tăng mức lương tối thiểu,
hãy lắng nghe điều này: Nếu các vị thực sự tin rằng một người làm việc 40 tiếng/tuần
có thể chăm lo cho gia đình họ với mức lương 15.000 USD/năm, thử làm như vậy
xem.
Nếu
không, mong các vị hãy bỏ phiếu ủng hộ việc tăng lương cho những người Mỹ đang
làm việc chăm chỉ hàng ngày kia.
Những
thay đổi này sẽ không biến tất cả trở thành người giàu, hay xóa đi mọi khó khăn
trước mắt. Đấy không phải nhiệm vụ của chính phủ.
Để
mỗi gia đình đều có một cơ hội bình đẳng, các nhà tuyển dụng cần có một tầm
nhìn xa hơn, họ cần phải nghĩ đến những lợi ích lâu dài của công ty mình thay
vì chỉ đau đáu lo cho bảng lương của quý sắp tới.
Chúng
ta vẫn cần những bộ luật tiếp thêm sức mạnh cho các tổ chức công đoàn, và cho
họ một tiếng nói riêng.
Những
quyền lợi như chăm sóc trẻ em, nghỉ ốm, hay một mức lương bình đẳng sẽ tạo nên
sự khác biệt trong cuộc sống của hàng triệu hộ gia đình nước Mỹ. Đây là sự thật.
Và đây cũng là những gì tất cả chúng ta, dù là đảng viên Cộng hòa hay
Dân chủ, phải làm được.
Thứ
hai, để đảm bảo việc người dân Mỹ có thể tiếp tục hưởng lương cao hơn trong
tương lai, chúng ta cần phải làm nhiều hơn để giúp người Mỹ nâng cao trình độ.
Nước
Mỹ có thể phát triển đến vậy trong thế kỉ 20 vì chúng ta miễn phí trường cấp 3,
giúp một thế hệ các cựu chiến binh vào đại học, và đào tạo một tầng lớp lao
động có trình độ cao nhất thế giới.
Nhưng
ở thế ky 21 trong bối cảnh nền kinh tế tưởng thưởng cho sự hiểu biết nhiều hơn
bao giờ hết, chúng ta phải làm được hơn thế.
Đến
cuối thập kỷ này, cứ 3 đơn tuyển dụng thì 2 trong số đó cần bằng đại học. Vậy
mà rất nhiều người Mỹ trẻ tuổi, thông minh, và năng động không thể có được điều
đó vì lý do chi phí. Điều này không công bằng đối với họ, và không tốt cho
tương lai của nước Mỹ.
Đó
là lý do tại sao tôi sẽ gửi lên Quốc hội một dự luật miễn phí cao đẳng cộng
đồng (Community College).
40%
sinh viên Mỹ hiện nay chọn theo học tại các trường cao đẳng cộng đồng. Trong đó
có người trẻ mới bắt đầu sự nghiệp cũng như những người luống tuổi hơn đang
muốn làm mới mình.
Hay đó cũng có thể là các cựu chiến binh và bố/mẹ đơn thân với ý định
quay trở lại đi làm. Dù bạn là ai, dự luật này sẽ là cơ hội để các bạn sẵn sàng
cho một nền kinh tế mới mà không bị gò bó bởi các món nợ.
Nhưng
các bạn phải hiểu rằng mình sẽ phải xứng đáng với điều đó. Tôi muốn cùng Quốc
hội đảm bảo rằng những người Mỹ đang bị những khoản nợ từ tiền học đại học đè
nặng trên vai sẽ không bị những khoản tiền này can thiệp vào những hoài bão của
họ.
Và
với mỗi thế hệ cựu binh Mỹ trở về từ chiến trường, chúng ta nợ họ một cơ hội để
thực hiện "Giấc mơ Mỹ", cái mà họ đã phải hy sinh xương máu để bảo
vệ. Chúng ta đã có những bước tiến trong việc đảm bảo các cựu binh có được
những quyền lợi họ xứng đáng được hưởng.
Chúng
ta đang làm những gì có thể để họ có thể chuyển sang cuộc sống của một thường
dân Mỹ một cách đơn giản nhất.
Thưa
tất cả các CEO tại Mỹ, tôi xin nhắc lại: Nếu các bạn muốn một người có thể đảm
bảo hoàn thành công việc được giao, hãy tuyển một cựu binh về làm.
Cuối
cùng, để đào tạo lao động tốt hơn, chúng ta cần một nền kinh tế có thể tạo ra
công ăn việc làm với thu nhập cao.
Từ
năm 2010, số lượng người Mỹ thất nghiệp có việc làm trở lại nhiều hơn cả châu
Âu, Nhật Bản và các nền kinh tế phát triển khác cộng lại.
Các
nhà máy xí nghiệp của chúng ta đã tạo thêm hơn 800.000 việc làm mới. Nền công
nghiệp sản xuất ô tô vốn là thế mạnh cũng đã phát triển trở lại. Ngoài ra, cũng
có hàng triệu người Mỹ đang làm những công việc mà 10 hay 20 năm trước đây
chưa hề xuất hiện, những công việc tại các công ty như Google, eBay, hay Tesla.
Không
ai biết chắc được nền công nghiệp nào sẽ là đầu tàu trong việc tạo công ăn việc
làm trong tương lai.
Nhưng
có một điều chắc chắn, nền công nghiệp đó sẽ được chào đón tại Mỹ...
Các
doanh nghiệp thế kỷ 21, bao gồm cả các doanh nghiệp nhỏ, cần xuất khẩu nhiều
hơn các sản phẩm của Mỹ ra nước ngoài. Sản lượng xuất khẩu của chúng ta đang ở
mức cao hơn bao giờ hết, và các nhà xuất khẩu có xu hướng trả lương cao hơn.
Nhưng
lúc này đây, Trung Quốc lại muốn thay đổi luật lệ. Điều đó sẽ khiến lực lượng
lao động và các doanh nghiệp của chúng ta rơi vào thế bất lợi.
Tại
sao chúng ta có thể để điều đó xảy ra? Chúng ta cũng phải đặt ra những quy tắc
riêng.
Chúng
ta phải tạo ra một sân chơi bình đẳng. Đó là lý do tại sao tôi yêu cầu cả hai
bên giao cho tôi quyền xúc tiến thương mại để bảo vệ người lao động Mỹ, với
những giao dịch thương mại bình đẳng từ châu Á đến châu Âu.
Tôi
là người đầu tiên thừa nhận rằng những giao dịch thương mại vừa qua đôi lúc đã
không được như ý muốn, và đó là lý do tại sao chúng ta kịch liệt chỉ trích
những quốc gia đã phá vỡ quy tắc.
Nhưng
95% người tiêu dùng hàng Mỹ hiện đang sống bên ngoài biên giới chúng ta, và
chúng ta không thể để những cơ hội đó tuột khỏi tay mình.
Hơn một nửa số giám đốc điều hành sản xuất cho biết, họ đang tích cực
mang về Mỹ những việc làm trước đây chỉ thực hiện ở Trung Quốc. Hãy tin rằng họ
có thể làm được điều đó...
Đó
là lý do tại sao phần thứ ba của kinh tế trung lưu nhấn mạnh vào việc xây dựng
một nền kinh tế cạnh tranh mọi lúc, mọi nơi, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp.
Giúp
đỡ các hộ gia đình làm ăn chăm chỉ ổn định cuộc sống. Trang bị cho họ những
công cụ cần thiết để có được việc làm trong nền kinh tế mới hiện nay. Duy trì
những điều kiện hướng tới phát triển và cạnh tranh lành mạnh.
Đây
là những bước đi mà nước Mỹ cần hướng tới. Tôi tin rằng đây cũng là những bước
đi mà người Mỹ muốn hướng tới.
Nền
kinh tế nước Mỹ sẽ mạnh hơn vào năm tới, hay 15 năm tới, và xa hơn là trong cả
thế kỷ này.
Tất
nhiên, nếu có một điều mà thế kỉ mới này đã dạy cho chúng ta, thì đó là việc
chúng ta không thể quá tập trung vào công việc trong nước mà quên đi những thử
thách đang chờ đợi chúng ta ở ngoài biên giới.
Sứ
mệnh đầu tiên của tôi với tư cách là Tổng Tư lệnh là bảo vệ nước Mỹ. Để làm
được điều đó, câu hỏi được đặt ra không phải là liệu nước Mỹ có nên là đầu tàu
của thế giới hay không, mà là nước Mỹ làm như vậy bằng cách nào.
Khi
chúng ta đưa ra những quyết định nóng vội mà không suy nghĩ thấu đáo, khi phản
ứng đầu tiên của chúng ta trước mỗi thách thức từ bên ngoài là huy động quân
đội, đó là lúc chúng ta bị cuốn vào những cuộc giao tranh không cần thiết, đồng
thời bỏ qua một chiến lược ở tầm cao hơn.
Đây
chính là điều mà những kẻ thù của chúng ta muốn.
Tôi
tin vào một nước Mỹ khôn ngoan hơn trong những bước đi tiên phong của mình.
Chúng
ta mạnh nhất khi kết hợp giữa quân sự và ngoại giao một cách đúng đắn, khi
chúng ta biết sử dụng tiềm lực trên bàn đàm phán, khi chúng ta không để nỗi sợ
lấy đi những cơ hội mà thế kỉ mới này đem lại cho chúng ta.
Đó
chính là những gì chúng ta đang làm được vào thời điểm này - và nó đang tạo nên
sự khác biệt trên toàn cầu.
Đầu
tiên, chúng ta đồng lòng với những nạn nhân của khủng bố trên toàn thế giới -
từ trường học ở Pakistan đến
những con phố tại Paris .
Chúng
ta sẽ tiếp tục truy lùng các phần tử khủng bố, phá hủy hệ thống của chúng.
Chúng ta có quyền hành động đơn phương, vì những tên này là mối đe dọa trực
tiếp đến an ninh Mỹ và các nước đồng minh.
Cùng
lúc đó, chúng ta cũng đã rút ra nhiều bài học đắt giá trong 13 năm qua.
Thay
vì để lính Mỹ túc trực tại những ngọn đồi trên lãnh thổ Afghanistan ,
chúng ta đã đào tạo lực lượng an ninh cho chính họ, những người giờ đây đã trở
thành tiên phong.
Thay
vì phải đem quân sang nước ngoài, chúng ta đã liên minh với các nước từ Nam Á
đến Bắc Phi để ngăn chặn các phần tử khủng bố xâm nhập.
Tại
Iraq và Syria , quân đội
đồng minh dưới sự lãnh đạo của Mỹ đang chặn đứng bước tiến của Nhà nước Hồi
giáo tự xưng (IS).
Thay
vì bị cuốn vào một cuộc chiến tại Trung Đông, chúng ta đang lãnh đạo một liên
minh làm suy yếu thế lực đế tiến tới tiêu diệt hoàn toàn tổ chức này. Và đêm
nay, tôi kêu gọi Quốc hội cho thế giới thấy được sự đồng nhất của các nước
trong liên minh bằng cách thông qua nghị quyết sử dụng vũ lực chống lại IS.
Thứ
hai, chúng ta đang thể hiện sức mạnh của Mỹ trong ngoại giao. Bằng việc ủng hộ
nền dân chủ ở Ukraine
và hỗ trợ đồng minh NATO, chúng ta đang duy trì nguyên tắc nước lớn không thể
bắt nạt nước nước nhỏ hơn.
Năm
ngoái, khi chúng ta và các nước đồng minh áp đặt các lệnh trừng phạt, có những
ý kiến cho rằng sự hiếu chiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin là một sự kết
hợp tuyệt hảo giữa chiến thuật và phô diễn sức mạnh.
Nhưng
hãy nhìn xem, hôm nay, Mỹ mới là nước đang đứng hiên ngang trong sự đoàn kết
với các nước đồng minh, trong khi Nga bị cô lập, với một nền kinh tế tan hoang.
Đó là cách nước Mỹ đi đầu trên trường quốc tế - không phải với sự hung
hăng nhất thời, mà bằng những bước đi chậm rãi nhưng chắc chắn, kiên định.
Ở
Cuba ,
chúng ta đang đặt dấu chấm hết cho một chính sách đã lỗi thời.
Khi
bạn làm một việc trong suốt 50 năm mà không đi đến kết quả gì, đã đến lúc thay
đổi. Chính sách mới của Mỹ đối với Cuba
có tiềm năng đặt dấu chấm hết cho một thời kì mất lòng tin lẫn nhau giữa hai
nước; xóa bỏ những cái cớ cho việc tiếp tục cấm vận Cuba ;
và chung tay nối lại tình hữu nghị với người dân Cuba .
Và
năm nay, Quốc hội nên bắt đầu gỡ bỏ lệnh cấm vận. Như Giáo hoàng Francis đã
từng nói, ngoại giao là một công việc đòi hỏi nhiều "bước tiến nhỏ".
Những bước tiến nhỏ này dần dần đã gộp lại thành một thời đại mới đầy hi vọng
cho đất nước Cuba ...
Không
một quốc gia hay một tin tặc nào có thể phá hoại hệ thống mạng của chúng ta,
đánh cắp những bí mật quốc gia của chúng ta, và xâm hại quyền riêng tư của
người dân nước Mỹ.
Chúng
ta cần đảm bảo rằng hệ thống tình báo quốc gia có khả năng dập tắt các cuộc tấn
công mạng như việc chúng ta đã và đang làm đối với các phần tử khủng bố.
Và
đêm nay, tôi kêu gọi Quốc hội thông qua bộ luật giúp chúng ta có được những
trang bị cần thiết để chống lại mối đe dọa về an ninh mạng.
Nếu
không làm vậy, nước Mỹ và nền kinh tế sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro. Nếu làm
được, chúng ta sẽ có thể tiếp tục bảo vệ những công nghệ mới sẽ đem lại nhiều
cơ hội cho tất cả mọi người trên thế giới...
Tại
châu Á - Thái Bình Dương, chúng ta đang hiện đại hóa liên minh với các quốc gia
trong khu vực đồng thời đảm bảo các nước khác tuân theo quy tắc trong trao đổi
hàng hóa, trong các tranh chấp biển đảo, đồng thời kêu gọi họ tham gia vào công
cuộc chống lại thay đổi khí hậu.
Không
thách thức nào đem lại mối đe dọa lớn hơn thay đổi khí hậu đối với các thế hệ
sau này...
Có
một điều nữa về vị thế nước Mỹ mà tôi muốn nhấn mạnh - đó cũng là ví dụ về
những giá trị của nước Mỹ.
Người
Mỹ chúng ta luôn tôn trọng phẩm giá con người, ngay cả khi chúng ta đang bị đe
dọa, đó là lý do tại sao tôi đã ra lệnh cấm tra tấn, và đảm bảo rằng việc sử
dụng các công nghệ mới như máy bay không người lái là đúng lúc đúng chỗ.
Đó
là lý do tại sao chúng ta kịch liệt chống lại các phong trào bài Do Thái đã
xuất hiện trở lại ở một số nơi trên thế giới.
Đó
là lý do tại sao chúng ta tiếp tục phản đối những định kiến về người Hồi giáo,
vì phần lớn trong số họ cũng chia sẻ tình yêu hòa bình với chúng ta.
Đó
là lý do tại sao chúng ta bảo vệ tự do ngôn luận, lên án đàn áp phụ nữ, hay
phân biệt đối xử đối với các tôn giáo thiểu số, với cộng đồng người đồng tính,
lưỡng tính, và chuyển giới.
Chúng
ta làm những việc này không chỉ vì đó là những điều đúng đắn, mà còn vì những
điều đó khiến chúng ta an toàn hơn.
Là
người Mỹ, chúng ta có một cam kết phải bảo vệ công lý - vì vậy thật vô lý khi
hàng năm chúng ta phải dành ra 3 triệu USD cho mỗi tù nhân tại một nhà tù bị
thế giới lên án và bọn khủng bố lợi dụng để tuyển quân.
Kể
từ khi nhậm chức Tổng thống, tôi đã có ý muốn cắt giảm một nửa số tù nhân tại Guantanamo . Bây giờ là
lúc để thực hiện điều đó. Và tôi sẽ mạnh tay trong quyết tâm đóng cửa nhà tù
này.
Hướng
tới tương lai thay vì ngoái lại quá khứ. Đảm bảo sự kết hợp hài hòa giữa sức
mạnh quân sự với ngoại giao, và sử dụng vũ lực một cách khôn ngoan. Xây dựng
các liên minh để đáp ứng những thách thức và cơ hội mới. Đi đầu bằng các giá
trị cốt lõi của chúng ta.
Đó
là những giá trị khiến chúng ta khác biệt.
Đó
là những giá trị giúp chúng ta mạnh mẽ.
Và
đó là lý do tại sao chúng ta phải phấn đấu để bảo tồn những giá trị này, những
giá trị của riêng chúng ta.
Hơn
một thập kỷ trước, trong bài phát biểu tại Boston, tôi đã nói rằng không có một
nước Mỹ của Đảng Dân chủ, hoặc một nước Mỹ của Đảng Cộng hòa; không có một nước
Mỹ của người da đen hay da trắng, nhưng có một Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ.
Tôi
nói như vậy vì tôi đã nhận ra điều đó trong cuộc sống của chính tôi, trong một
quốc gia đã cho một người như tôi một cơ hội.
Bởi
vì tôi lớn lên ở Hawaii ,
nơi hội tụ của nhiều chủng tộc khác nhau.
Bởi
vì tôi đã xem Illinois như quê hương - một bang của những thị trấn nhỏ, của
những mảnh đất nông nghiệp trù phú; tôi đã nhìn thấy ở nó một mô hình thu nhỏ
của đất nước mà đảng Dân chủ, đảng Cộng hòa, hay đảng Độc Lập sống chung với
nhau, với những người tốt đến từ mọi chủng tộc và tôn giáo, chia sẻ cùng nhau
những giá trị nền tảng nhất định.
Trong
6 năm qua, các chuyên gia đã nhiều lần nói rằng nhiệm kì của tôi đã không mang
lại tầm nhìn này.
Trớ
trêu thay, họ nói rằng nền chính trị của chúng ta dường như đang có nhiều chia
rẽ hơn bao giờ hết.
Nó
trở thành bằng chứng của không chỉ những sai sót của riêng tôi - trong đó tôi
thừa nhận tôi có rất nhiều - mà cũng là bằng chứng cho thấy tầm nhìn đó của tôi
là sai lầm, là quá ngây thơ, và rằng có quá nhiều người đang hưởng lợi từ giao
tranh đảng phái và sự bế tắc.
Tôi
hiểu tại sao họ lại hoài nghi như vậy. Nhưng tôi vẫn nghĩ rằng họ đã sai.
Tôi
vẫn tin rằng chúng ta là một dân tộc thống nhất.
Tôi
vẫn tin rằng chúng ta có thể cùng nhau làm nên những điều tuyệt vời.
Tôi
có niềm tin như vậy bởi vì trong hơn 6 năm nhiệm kì vừa qua, tôi đã thấy nước
Mỹ ở trạng thái tốt nhất của nó.
Tôi
đã thấy những khuôn mặt tràn đầy hy vọng của các sinh viên trẻ từ New York đến
California; của những công chức mới được bổ nhiệm tại West Point, Annapolis,
Colorado Springs, và New London.
Tôi
đã chia buồn với các gia đình nạn nhân ở Tucson
và Newtown ; ở Boston ,
West, Texas , và West Virginia .
Tôi
đã chứng kiến hôn nhân đồng tính đi từ việc được sử dụng như một công cụ đấu đá
chính trị nay đã trở thành một biểu tượng của sự tự do trên đất nước chúng ta,
một quyền dân sự hợp pháp tại các bang nơi 70% người dân nước Mỹ sinh sống.
Vì
vậy, tôi hiểu sự tốt đẹp, rộng lượng, và lạc quan của người dân Mỹ, những người
mỗi ngày vẫn đang sống trong lý tưởng rằng chúng ta luôn tôn trọng và bảo vệ
lẫn nhau.
Và
tôi biết họ mong đợi những người trong chúng ta ở đây làm gương cho họ tốt hơn.
Vậy
câu hỏi cho những người chúng ta ở đây đêm nay là làm thế nào chúng ta, tất cả
chúng ta, có thể phản ánh tốt hơn những kì vọng của nước Mỹ.
Tôi
đã từng làm việc trong Quốc hội với nhiều người ở đây. Tôi hiểu rất rõ các vị.
Có rất nhiều người tốt ở đây, ở cả hai đảng phái.
Và
nhiều người trong các bạn đã nói với tôi rằng, tranh cãi trên các chương trình
truyền hình, liên tục vận động gây quỹ, và những nỗi lo về đảng phái không phải
là những gì các bạn muốn làm khi đặt chân vào Quốc hội.
Hãy
thử nghĩ đến việc chúng ta thoát ra khỏi những khuôn mẫu cũ. Hãy thử nghĩ đến
việc chúng ta làm một điều gì đó khác biệt.
Hãy
hiểu rằng một nền chính trị tốt hơn không phải là một nơi mà đảng Dân chủ từ bỏ
chương trình nghị sự của họ hay đảng Cộng hòa chỉ chăm chăm theo tôi.
Mà
phải hiểu rằng một nền chính trị tốt hơn là khi chúng ta đáp ứng được những nhu
cầu cấp thiết nhất, thay vì xoáy vào những điểm yếu lớn nhất của nhau.
Phải
hiểu rằng một nền chính trị tốt hơn là một môi trường tranh luận mà không phỉ
báng lẫn nhau; nơi chúng ta nói ra các vấn đề, các giá trị và nguyên tắc, và sự
thật, chứ không phải là xoáy vào những lỗi nhỏ nhặt, những scandal gây tranh
cãi của nhau, những điều không có chút liên can nào đến cuộc sống hàng ngày của
người dân.
Phải
hiểu rằng một nền chính trị tốt hơn là nơi mà chúng ta không đắm chìm trong
những khoản tiền quảng cáo vận động tranh cử, mà thay vào đó dành nhiều thời
gian hơn vào việc huy động những người trẻ tuổi, với một ý thức về mục đích và
khả năng của bản thân, và kêu gọi họ tham gia vào sứ mệnh vĩ đại xây dựng nước
Mỹ.
Nếu
chúng ta có bất đồng, chúng ta hãy tranh luận - nhưng chúng ta phải làm sao cho
những tranh luận này thật chính đáng với những vấn đề của đất nước...
Đó
là một nền chính trị tốt hơn.
Đó
là cách chúng ta bắt đầu xây dựng lại niềm tin.
Đó
là cách chúng ta đưa đất nước này tiến về phía trước.
Đó
là những gì mà người dân Mỹ muốn.
Đó
là những gì họ xứng đáng được hưởng.
Tôi
không còn chạy đua cho chiến dịch tranh cử nào nữa. Điều duy nhất trong đầu tôi
trong 2 năm tiếp theo không khác gì so với những gì có trong tôi đã có kể từ
ngày đầu tuyên thệ nhậm chức: đó là làm những gì tôi tin là tốt nhất đối với
nước Mỹ.
Nếu
các vị chia sẻ tầm nhìn tôi vạch ra tối nay, hãy cùng tôi tiến tới thực hiện nó.
Nếu
các vị không đồng ý ở điểm nào, tôi hy vọng các vị cũng hãy ít nhất làm việc
với tôi ở các điểm mà các vị tán thành.
Và
tôi cam kết với tất cả các nghị sĩ đảng Cộng hòa ở đây tối nay rằng tôi sẽ
không chỉ lắng nghe những ý kiến của các vị, mà tôi sẽ còn tìm cách để làm việc
với các vị, vì một nước Mỹ giàu mạnh hơn.
Bởi
vì hôm nay, tôi muốn tòa nhà này, thành phố này, phản ánh đúng sự thật - rằng
đối với tất cả các thiếu sót của chúng ta, chúng ta là một tập thể có sức mạnh
và lòng vị tha để nối lại những bất đồng, để đoàn kết trong nỗ lực chung, để
giúp đỡ lẫn nhau, dù là ở những con phố trên nước Mỹ hay ở bất kì nơi nào trên
thế giới.
Tôi
muốn hành động của chúng ta có thể khiến trẻ em mọi nơi hiểu rằng mỗi người
trong số các em quan trọng thế nào đối với chúng ta, và chúng ta là như cam kết
sẽ cải thiện cuộc sống của các em như thể các em là con cháu ruột thịt.
Tôi
muốn hành động của chúng ta có thể khiến các thế hệ tương lai hiểu rằng chúng
ta nhìn nhận sự khác biệt của mỗi người là một món quà tuyệt vời, rằng chúng ta
là một dân tộc coi trọng nhân phẩm và giá trị của mỗi công dân, dù nam hay nữ,
trẻ hay già, da đen hay da trắng, người Latin hay gốc Á, người nhập cư hay bản
xứ, đồng tính hay dị tính, người khuyết tật hay tâm thần.
Tôi
muốn họ lớn lên trong một đất nước luôn thể hiện cho thế giới thấy một sự thật:
rằng chúng ta không phải là tập hợp của bang xanh hay bang đỏ (bang xanh theo
Đảng Dân chủ, bang đỏ theo đảng Cộng hòa - PV), mà chúng ta là Hợp Chủng Quốc
Hoa Kỳ.
Tôi
muốn họ lớn lên trong một đất nước mà một người mẹ trẻ như Rebekah có thể ngồi
xuống và viết một bức thư cho Tổng thống của mình để từ đó ông có thể tổng hợp
lại câu chuyện về nước Mỹ trong 6 năm qua.
Hỡi
những người dân nước Mỹ, chúng ta cũng là một gia đình gắn bó.
Chúng
ta cũng đã cùng nhau vượt qua khó khăn.
15
năm đầu của thế kỷ mới này, chúng ta đã trỗi dậy và bắt đầu lại công việc tái
thiết nước Mỹ.
Chúng
ta đã đặt một nền tảng mới. Giờ nhiệm vụ của chúng ta là vẽ ra một tương lai
tươi sáng hơn. Hãy bắt đầu chương mới này - cùng nhau - và hãy bắt đầu ngay bây
giờ.
Cảm
ơn tất cả các bạn, Chúa ban phước lành cho các bạn cũng như nước Mỹ mà chúng ta
yêu quý.
Ngoại Trưởng Nga Sergei Lavrov.
ReplyDelete21.01.2015
Ngoại Trưởng Nga Sergei Lavrov nói bài diễn văn về tình trạng liên bang của Tổng Thống Obama phản ánh điều mà ông mô tả là 'ý đồ của Mỹ muốn chi phối các vấn đề quốc tế'.
Lên tiếng hôm nay trước một cuộc họp ở Berlin để thảo luận về vấn đề Ukraine, Ngoại Trưởng Nga nói thêm rằng Hoa Kỳ đã định ra một đường lối “hung hăng”. Nhưng ông tuyên bố Moscow sẽ tiếp tục hợp tác với phương Tây chống lại chủ nghĩa khủng bố, bất chấp những căng thẳng liên quan tới Ukraine.
Trong bài diễn văn về tình trạng liên bang Mỹ, Tổng Thống Obama nói Hoa Kỳ đoàn kết chặt chẽ với các đồng minh, trong khi Nga bị cô lập với nền kinh tế đang tả tơi. Kinh tế Nga đã chịu thiệt hại chủ yếu vì những biện pháp chế tài do các nước Phương Tây áp đặt vì cuộc khủng hoảng ở Ukraine.
Chiều tối hôm nay ở Berlin, ông Lavrov sẽ gặp các giới chức đến từ Ukraine, Pháp và Đức. Ông dự kiến các cuộc thảo luận sẽ tập trung vào việc rút các vũ khí nặng ra khỏi vùng tiền tuyến tại Ukraine, nơi các cuộc giao tranh giữa binh sĩ Ukraine và các phần tử ly khai thân Nga đã leo thang.
Ông Lavrov cũng tái khẳng định rằng Nga không hỗ trợ các thành phần ly khai.
Hôm qua, Ukraine tố cáo các lực lượng Nga đã tấn công các đơn vị quân sự đang chiến đấu chống phe ly khai ở vùng Luhansk thuộc vùng đông bộ Ukraine. Nga bác bỏ lời tố cáo này.