Hệ lụy từ cuộc không kích của Hoa Kỳ giết chết tướng Qasem Soleimani của Iran chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến chính trị Hoa Kỳ.
Những ngày này, dường như tất cả mọi thứ đều có khả năng sẽ ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tổng thống và vụ tấn công nói trên chắc chắn sẽ là một vấn đề lớn.
Với căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Iran, hậu quả lâu dài sẽ phụ thuộc phần lớn vào cách phản ứng của Iran và cường độ của bất kỳ cuộc xung đột nào xảy ra sau đó.
Nếu kết quả cuối cùng là một cuộc rút quân của Hoa Kỳ khỏi Iraq, thì tình hình chính trị có thể đảo lộn, với những tên diều hâu tham chiến hú hét và những kẻ không liên quan ăn mừng.
Nhưng trước mắt, nó sẽ có một số tác động đáng kể lên cả các cuộc bầu cử sơ bộ để chọn ra ứng cử viên tranh cử tổng thống của đảng Dân chủ vốn sẽ bắt đầu chưa đầy một tháng nữa, lẫn cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11.
Một tổng thống thời chiến?
Thông thường, khi một tổng thống Mỹ đối mặt với một cuộc khủng hoảng về đối ngoại, tỉ lệ cử tri ủng hộ ông ta sẽ tăng lên một cách ngắn hạn.
Đây là hiệu ứng "vì quốc kỳ" (rally around the flag) giúp thúc đẩy vị thế của George H.W. Bush trong Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991. Còn con trai ông, George W Bush, thì cũng nhận được lượng ủng hộ tăng mức kỷ lục vài ngày sau vụ tấn công 11/9 và các vụ ném bom ở Afghanistan sau đó.
Tuy nhiên, điều đó phải liên quan đến những động thái lớn về quân sự. Còn khi nguy cơ không quá cao, thì lợi ích chính trị từ một khủng hoảng về đối ngoại lại không mấy rõ ràng.
Tỷ lệ tín nhiệm của Barack Obama gần như không thay đổi trong cuộc chiến tranh không kích năm 2011 ở Libya. Còn khi Donald Trump bắn tên lửa vào căn cứ không quân Syria để đáp trả việc nước này sử dụng vũ khí hóa học thì tuy tỉ lệ tín nhiệm với ông có tăng nhẹ nhưng nó lại không gây ra nhiều khác biệt khi mà trong suốt nhiệm kỳ tổng thống, tỉ lệ tín nhiệm với ông lại tương đối ổn định.
Cuộc khảo sát đầu tiên sau cuộc tấn công giết chết tướng Soleimani cho thấy, công chúng bị chia rẽ mạnh mẽ về cách xử lý tình huống của Trump cũng như những việc khác mà vị tổng thống này đã làm. Đa số người tham gia khảo sát chấp thuận hành động, nhưng cũng từng đó người bày tỏ lo ngại rằng tổng thống đã không "lên kế hoạch một cách đủ cẩn thận".
Một chiến thắng huy hoàng hay là một cuộc chiến đẫm máu kéo dài, cuối cùng thì cách nhìn của công chúng đối với tổng thống Trump có thể vẫn không thay đổi gì mấy.
Sự ủng hộ của Đảng Cộng hòa
Tướng Souleimani đang trên đường từ Damascus, Syria tới Baghdad, Iraq trước khi bị Mỹ tập kích.
Ông Trump có thể được hưởng lợi từ vụ việc này, tuy nhiên, ông ta sẽ hưởng lợi bằng cách vận động từ chính những người ủng hộ mình.
Trong cuộc thăm dò của Huffington Post, 83% đảng Cộng hòa cho biết họ đồng ý với cuộc không kích. Trong khi đó, những người ủng hộ tổng thống coi cuộc tấn công ông Soleimani là cách mới nhất để "kích động" các đối thủ chính trị.
Trên mạng xã hội, phản ứng phổ biến của những người ủng hộ Trump đối với những người bày tỏ lo ngại về hậu quả của cuộc tấn công Soleimani là "xin lỗi vì sự mất mát của bạn".
Babylon Bee, một trang web châm biếm của phe bảo thủ, đã nói đùa rằng đảng Dân chủ muốn treo cờ rũ để thương tiếc cho cái chết của Soleimani.
Căng thẳng ở Trung Đông cũng có thể giúp tổng thống bằng cách chuyển hướng của sự chú ý của công luận ra khỏi cuộc luận tội và phiên tòa sắp tới ở Thượng viện.
"Chim bồ câu" của Đảng Dân chủ
Về phía đảng Dân chủ, cuộc tấn công với Soleimani có thể tiếp thêm sinh lực cho một phong trào phản chiến ở bên trong đảng này, vốn đã khá yên ắng kể từ đỉnh điểm là cuộc chiến ở Iraq.
Bernie Sanders, một trong những ứng cử viên hàng đầu cho vị trí tổng thống của Đảng Dân chủ, đã nhanh chóng đưa ra quan điểm phản chiến, ủng hộ hòa bình của mình.
"Tôi đã đúng về Việt Nam. Tôi đã đúng về Iraq. Tôi sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để ngăn chặn chiến tranh với Iran", ông viết trong một tweet cùng một đoạn video nói về những nỗ lực chống phản chiến của mình.
Các cuộc biểu tình ở Washington sau cuộc tấn công bằng drone
Tulsi Gabbard, một ứng cử viên khác, cũng phản đối mạnh mẽ những gì mà bà coi là "cuộc chiến thay đổi chế độ" mà cả hai bên đang theo đuổi, nói rằng cuộc tấn công của Soleimani là một "hành động chiến tranh" vi phạm hiến pháp Hoa Kỳ.
Tuy nhiên những tuyên bố đó trái ngược với các ứng cử viên Dân chủ khác, cả hai đều lên án Soleimani, vốn đã tiếp tay cho các cuộc chiến ủy nhiệm chống lại các lực lượng Hoa Kỳ trong khu vực, nhưng cũng chỉ trích toan tính của cuộc tấn công.
"Có nhiều câu hỏi đặt ra về việc quyết định này được đưa ra như thế nào và liệu chúng ta đã chuẩn bị cho hậu quả hay chưa," bà Pete Buttigieg nói. Còn Elizabeth Warren gọi Soleimani là "kẻ giết người," và Amy Klobuchar thì bày tỏ lo ngại cho sự an toàn của quân đội Hoa Kỳ trong khu vực.
Trong khi đó, cựu Thị trưởng New York Michael Bloomberg đã nhắm vào Sanders khi nói rằng thật "xúc phạm" khi thượng nghị sĩ bang Vermont gọi cuộc tấn công nói trên là "vụ ám sát" (một từ được một số ứng cử viên Dân chủ sử dụng).
"Đây là một người đã nhuốm máu người Mỹ", Bloomberg nói. "Những người tôi biết không cho rằng chúng ta đã làm gì đó sai khi tấn công vị tướng này."
Có một sự rạn nứt trong nội bộ Đảng Dân chủ giữa những người theo phe cấp tiến và những người ôn hòa luôn hiện rõ qua các cuộc tranh luận. Nếu cuộc khủng hoảng Iran trở nên nóng hơn, việc sử dụng lực lượng quân sự có thể trở thành một chủ đề cũng gây chia rẽ không kém.
Thách thức từ Biden
Theo cuộc thăm dò của Huffpost, cuộc tấn công của Soleimani lại là tin đặc biệt tốt cho ứng cử viên hàng đầu đảng Dân chủ Joe Biden, với 62% cử tri ủng hộ đảng Dân chủ và thiên tả nói rằng họ "tin tưởng" ông Biden về vấn đề Iran. Ông Biden vượt xa Sanders và Warren, khi chỉ 47% cử tri cho biết họ tin tưởng hai ứng viên này về vấn đề này.
Một phản ứng như vậy sẽ không có gì là đáng ngạc nhiên. Ông Biden có kinh nghiệm lâu năm về chính sách đối ngoại, bao gồm tám năm làm phó tổng thống và một nhiệm kỳ là chủ tịch ủy ban đối ngoại Thượng viện.
Tuy nhiên, hồ sơ đó không hoàn toàn là một điểm mạnh, vì nó cũng gây chú ý đến sự ủng hộ của Biden dành cho Chiến tranh Iraq năm 2003.
Trả lời câu hỏi của cử tri ở Iowa hôm thứ Bảy, ông Biden nói trong khi ông bỏ phiếu ủy quyền cho Chiến tranh Iraq, ông đã phản đối việc Tổng thống Bush xử lý cuộc xung đột "ngay từ lúc đó".
Tuy nhiên, Biden đã lên tiếng ủng hộ cuộc chiến đó trước và sau khi nó được phát động, và chỉ lần đầu tiên bày tỏ sự hối tiếc từ 2005.
Ông Biden càng tìm cách quanh co về vấn đề Chiến tranh Iraq, giới truyền thông sẽ càng bới móc những thông tin sai lệch hay phóng đại của ông ta, và những đối thủ chính trị của ông sẽ tìm thấy điểm yếu họ có thể khai thác.
"Không đủ dưỡng khí"
Như thể cuộc chiến luận tội vào tháng 12 vẫn là chưa đủ với các ứng viên đảng Dân chủ nhằm thu hút sự chú ý của công luận, nhưng giờ đây, thông tin này còn phải cạnh tranh với Iran và một phiên tòa luận tội ở thượng viện.
Đó là tin xấu với các ứng cử viên như Cory Booker, Deval Patrick, Tom Steyer và một vài người khác vẫn còn trong cuộc đua nhưng đã gần như biến mất trong các cuộc thăm dò và không đủ ngưỡng yêu cầu để tham gia các cuộc tranh luận quan trọng sắp tới nhằm tìm ứng viên ra tranh cử tổng thống.
Nó cũng có thể gây khó cho Klobuchar, dù đã có một sự tăng nhẹ trong số tiền gây quỹ và lượng người ủng hộ trong cuộc thăm dò muộn ở Iowa, nhưng điều đó sẽ chưa đủ nếu cử tri trở nên quá bận tâm với các sự kiện ở nước ngoài.
Trong chính trị tranh cử tổng thống, sẽ rất có lợi nếu ứng viên trở nên nổi bật ở gần cuối cuộc đua. Tuy nhiên, với cuộc khủng hoảng Iran hiện tại, điều đó có thể là đã quá muộn.
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.