SÀI
GÒN - Hầu hết cư dân thành phố Sài Gòn đều phẫn nộ và hoang mang trước tin
dầu ăn bày bán trên thị trường được chế từ... dầu phế liệu của các nhà máy và
hàng tấn hành được "phi" từ các chảo dầu cặn này.
Cơ
sở chế biến hành phi.
Cuộc bố ráp diễn ra hôm 6 tháng 3 tại Sài Gòn cho thấy, cơ sở "tái chế dầu thực vật" rộng 700 mét vuông do ông Lê Văn Ca làm chủ đặt sát bờ rạch Tra, Hóc Môn không có máy móc nào hết ngoài những thùng phuy và bao bố đựng hành phi chất đống đầy ruồi nhặng. Ông Lê Văn Ca thú nhận đã mua bã dầu, phế liệu dầu thực vật của các nhà máy sản xuất dầu ăn, kể cả các vật tư phế phẩm kỹ nghệ để... làm thành "dầu thực vật tái chế". Tuy nhiên, ông lại nói rằng dầu tái chế của ông chỉ được phân phối cho các cơ sở kỹ nghệ chứ không bán cho cơ sở chế biến thực phẩm, với giá trung bình khoảng 2 triệu đồng, tương đương 100 Mỹ kim mỗi thùng phuy loại 200 lít.
Tại
một cơ sở chế biến hành, tỏi phi do ông Lê Văn Trọng làm chủ, cũng ở xã Tân
Thới Nhì, huyện Hóc Môn, người ta thấy có tới 4 chảo dầu đang hoạt động trong
tổng số 12 lò chế biến với 48 chảo dầu được lắp đặt. Ðại diện chủ cơ sở cho
biết đã dùng củ hành tây xắt nhỏ, trộn bột mì rồi chiên bằng chảo dầu. Hành ngả
màu vàng được vớt ra, đưa vào máy sấy khô rồi đóng bao, tung ra khắp các chợ ở
Sài Gòn. Tính ra mỗi ngày cơ sở này cho ra lò hàng tấn hành phi và sử dụng trên
600 lít dầu để chiên.
Ðại
diện chủ cơ sở cũng xác nhận chỉ châm thêm khi dầu cạn chứ không thay dầu mới.
Vì vậy, dầu chứa trong các lò đang hoạt động đều có màu đen thui. Ðó là chưa kể
việc cơ sở đổ dầu thừa và tro ra đồng ruộng sau nhà, gây ô nhiễm môi sinh trầm
trọng cho cả vùng.
Hai nguồn
“nguyên liệu”
Suốt gần
2 tuần liền đeo bám các đại lý thu gom dầu thải, phóng viên nhận thấy sở dĩ dầu
“nguyên liệu” có nhiều tạp chất nói trên là do thu gom từ các nhà hàng, quán
nhậu trên khắp các quận 1, 3, 5, 7, Bình Thạnh, Tân Bình...
Các nhà
hàng sau khi chiên, xào đồ ăn, dầu thải được đầu bếp đổ lẫn vào xô, chậu chờ
đại lý đến thu gom. Có nơi nhân viên bếp còn “tận thu”, vét sạch bát đĩa có
dính dầu, thậm chí nhặt nhạnh cả mỡ gà, mỡ cá dư thừa trong quá trình làm đồ ăn
sống... bỏ vào xô, chậu đựng dầu thừa cho nặng hơn. Vì thế, trong dầu “nguyên
liệu” có cả thức ăn thừa.
Mỗi ngày
một nhà hàng chỉ thải khoảng vài lít dầu, trong khi đại lý thu gom dầu mỗi
chuyến chở 6-7 can 30 lít. Để đủ chuyến, đại lý thường 2-3 ngày mới ghé các nhà
hàng trên một cung đường thu gom một lần. Dầu đã sử dụng, lại lẫn các tạp chất
hữu cơ, để mấy ngày thành ra bốc mùi hôi thối.
Múc
dầu từ hố ga đổ vào thùng.
Thế nhưng,
suốt một buổi sáng đeo bám đại lý đi một loạt nhà hàng, quán nhậu ở Bình Thạnh
và Tân Bình thu gom dầu thải, phóng viên nhận thấy anh này chỉ gom được 5 can,
có nghĩa lượng dầu từ nguồn này rất hạn chế. Trong khi đó, những cơ sở chế biến
dầu đen mà phóng viên thâm nhập chế biến đến hàng tấn dầu mỗi ngày. Vậy nguồn
dầu “nguyên liệu” chính từ đâu ra?
Nhiều ngày
“mai phục” trước cổng cơ sở chế biến dầu đen Q.D, phóng viên thấy một đại lý
mỗi ngày đều đặn chở đến 3-4 chuyến, mỗi chuyến 5-6 can dầu “nguyên liệu” trong
đó lẫn các loại trái cây và nông sản như cà rốt, đậu que, khoai tây... khác với
dầu thải của nhà hàng.
Lân
la làm quen với lý do “xin theo làm nghề thu gom dầu thải”, phóng viên được đại
lý này giải thích: đó là dầu lấy từ hố ga các nhà máy chế biến nông sản.
Cụ
thể, trước khi trái cây hay hàng nông sản đưa vào sấy sẽ được chiên sơ
bằng dầu. Mỗi ngày, một công ty cỡ vừa vừa cũng sấy hàng chục tấn nông sản.
Lượng dầu sau khi chiên sẽ được gom lại để bán. Ngoài ra, sau mỗi ca công nhân
đều tiến hành rửa dây chuyền chiên sấy.
Nước
rửa máy móc có lẫn dầu chiên, và cả dầu nhớt cùng tạp chất khác, chảy xuống một
hố ga, chờ tạp chất và cặn lắng xuống, dầu thừa nổi lên thì đem hớt bán cho đại
lý thu gom dầu thải. “Thế nên tụi tui gọi là dầu hố ga”, đại lý này thật thà.
Đeo bám
Để
kiểm chứng lời kể trên, sau khi theo chân các đại lý đến một số nhà máy chế
biến nông sản, phóng viên mượn một chiếc xe gắn máy cà tàng, sắm thêm 3 can
nhựa, vào vai người thu gom dầu thải. Nhà máy đầu tiên mà PV tiếp cận là A.D.L
ở xã Xuân Thới Thượng, H.Hóc Môn.
Theo thông
tin phóng viên nắm được thì mỗi tháng nhà máy này bán hàng chục tấn dầu hố ga
cho các đại lý thu gom với giá 6,5 ngàn đồng/kg. Việc mua bán này được giám sát
chặt chẽ theo quy trình: dầu thải được công nhân múc sẵn từ hố ga ra can, ai có
nhu cầu đến giao dịch với quản lý nhà máy ở văn phòng và hàng sẽ có người xếp
lên xe (nếu phương tiện là ô tô), không cho khách hàng vào nơi chứa dầu thải.
Vì vậy,
dù trả giá cao hơn nhiều nhưng quản lý nhà máy vẫn cương quyết không cho phóng
viên vào “khu cấm địa”; định chuyển qua phương án đột nhập cũng thất bại do
luôn có hai nhân viên trực camera quan sát 24/24 khu vực sản xuất...
Thất bại
ở A.D.L, PV tiếp tục gõ cửa 3 nhà máy khác, nhưng cũng đều vấp phải sự cảnh
giác cao độ. Đến công ty thứ 5 là Lusun trên đường Nguyễn Ảnh Thủ, H.Hóc Môn,
chuyên sấy trái cây và hàng nông sản xuất khẩu, công việc tiến triển hơn khi
bảo vệ công ty chỉ vào liên hệ với văn phòng qua điện thoại. “Người mua tự múc
hay nhân viên múc cho?”, chúng tôi hỏi và bảo vệ trả lời: “Các ông mua thì tự
đi múc, dầu thối hoắc ai dám múc cho mấy ông (?!)”.
Cận cảnh
Tìm được
điện thoại của văn phòng Công ty Lusun, phóng viên liên hệ hỏi mua dầu thải,
một giọng nữ gặng hỏi mua giá bao nhiêu. “Tụi tui vẫn mua một can 30 lít từ 140
- 170 ngàn đồng”, phóng viên trả lời.
Nữ nhân
viên này cho biết công ty bán ký chứ không bán can. Sau khi thỏa thuận giá 6
ngàn đồng/kg, nhân viên Lusun cho biết sẽ liên lạc ngay khi có dầu.
Nhưng chờ
3 ngày sau không thấy công ty gọi lại, phóng viên chủ động liên lạc thì được
trả lời: “Chưa có, có em sẽ gọi”. Thấy lạ vì ngày nào cũng có đại lý đến công
ty gom dầu thải chở ra ngoài, phóng viên quyết định tìm cách thâm nhập.
Trong những
ngày theo chân đại lý đến cổng Lusun, thấy ngày nào cũng có một nhóm thợ hồ
khoảng 15 người vào công ty đầu giờ sáng, phóng viên làm quen và được một người
giúp đỡ.
7
giờ 30 sáng một ngày cuối tháng 10, trong bộ đồ lấm lem như một thợ hồ,
phóng viên cùng nhóm thợ vào công ty qua cổng phụ và nhanh chóng tìm được hố ga
chứa dầu thải nằm ở cuối hành lang, sau một lớp cửa nhà máy.
Hố ga
trống nắp, miệng vương vãi đầy dầu, mấy chiếc thùng nhựa để lăn lóc gần đó cùng
chiếc ca nhựa lấm lem, nước bên trong hố ga sủi bọt ùng ục.
Khoảng 8
giờ sáng, khi phóng viên ngụy trang camera vừa xong thì một người đàn ông tay
xách 5 chiếc can cáu bẩn đi vào, dừng lại bên miệng hố ga. Đặt 5 chiếc can
trống không xuống, anh này quay sang dựng những chiếc thùng nhựa lên, rồi lấy
chiếc ca nhựa màu đỏ thản nhiên múc từng ca dầu đen nhợt lẫn với các loại rác
thải từ dưới hố ga đổ vào thùng nhựa.
Khi tất
cả các thùng nhựa đầy, anh này bắt đầu chiết dầu từ thùng qua những chiếc can
mang theo, khi chiết không quên lấy một miếng lưới lót ở miệng phễu để ngăn bớt
rác chảy vào can. Cứ thế, cho đến khi 5 can nhựa loại 30 lít đầy ắp dầu thải...
Nhìn
hố ga đựng dầu phi hành mà phát khiếp! Hố ga gom dầu của một công ty
ở Củ Chi.
Ghi hình
mấy ngày liên tiếp, trong vai thợ hồ phóng viên đến bắt chuyện với người đàn
ông thu gom dầu thải. H. (tên người đàn ông) cho biết làm nghề thu mua dầu phế
thải đã nhiều năm để bán lại cho các cơ sở chế biến dầu phế thải ở thành phố và
Lusun là một trong nhiều mối lấy hằng ngày của anh.
“Tìm được
công ty cho tự múc khó lắm, không biết vì sao họ không cho vào múc mà toàn múc
sẵn ra can trước. Với lại, công ty này cho tự múc nên giá chỉ có 2 ngàn
đồng/kg, tôi về lọc rác và đổ vào phi cho lắng bớt cặn, sau đó giao thẳng cho
một cơ sở làm hành phi, còn bao nhiêu bỏ mối cho cơ sở Q.D với giá 6 ngàn
đồng/kg”, H. kể.
Vừa nói
chuyện, H. vừa làm công việc của mình, đến khi 5 chiếc can đầy đến miệng thì
cũng là lúc dầu trong hố ga cạn, bên dưới toàn nước đen xì. Cầm ca nhựa khoắng
thấy toàn nước màu đen sền sệt bùn đất, rau rác, H. ném cái ca lên miệng hố ga,
than: “Hôm nay được ít quá”.
Phóng viên
cố ý phụ H. xách các can dầu ra ngoài để xem thực chất công ty bán dầu thải hay
cho H. tự thu gom dọn vệ sinh. Khi ra đến gần cổng, H. xách 5 can đặt lên chiếc
bàn cân, lập tức một nữ nhân viên ra xem trọng lượng. Tổng cộng 5 can được 146
kg, H. thanh toán 284 ngàn đồng (đã trừ bì) cho kế toán và được nhân viên ở đây
cấp cho tờ giấy ra cổng. Tất cả như một quy trình đã được lập sẵn.
Theo các
đại lý thu gom dầu thải, dầu hố ga chiếm khoảng 70% lượng dầu “nguyên liệu” của
các cơ sở chế biến dầu thải. Ngoài các loại rác hữu cơ, trong dầu này còn chứa
cả dầu nhớt và chất độc hại khác khi rửa máy móc trôi xuống... Và những chất dơ
bẩn, độc hại này vẫn hằng ngày theo một chu trình chế biến hành phi bẩn đi vào
bao tử của nhiều người!
Sep
30, 2013
Trong
phần này, tôi chưa nói đến những mưu kế cùng sản phẩm độc hại của Trung Quốc ồ
ạt tung vào thị trường VN trong thời gian vừa qua, không từ một thủ đoạn nào họ
không dám làm. Đó chính là một cuộc xâm lăng, ...
Jul
06, 2011
Ngày
càng có nhiều bằng chứng cho thấy rằng loại đồ nhựa này có khả năng tiết ra các
chất hóa học độc hại, đặc biệt khi đun nóng. Do đó, chúng ta nên tránh xa các
loại đồ nhựa mang nhãn số 6 càng tốt. Rất khó để tái chế ...
Oct
30, 2013
Ở
Việt nam, ai cũng phàn nàn về thực phẩm độc hại. Trên các trang mạng đầy rẫy
các tin như: rau muống được tưới dầu luyn, rau ngót được tắm thuốc sâu, quả
cam, nho, xoài, cóc phủ một lớp dày chất bảo quản và thuốc ...
Mar
21, 2013
Vài
năm gần đây, ngoài phụ gia, còn có nhiều loại hóa chất độc hại được cho vào cà
phê. Không chỉ dùng chất độn, có loại "cà phê" hoàn toàn sử dụng đậu
nành trộn với hóa chất không rõ nguồn gốc, như đã bị phanh phui ...
Aug
12, 2013
“Tại
chợ Kim Biên, hằng hà sa số các loại phụ gia độc hại mà ở các nước khác người
bán sẽ bị tống vào tù ngay lập tức, bày bán công khai hoặc chào hàng không chút
nào lén lút. Các loại hóa chất "giết người" như phẩm ...
Jul
01, 2013
Ngày
16/6, tờ South China Morning Post đăng tải thông tin từ Đài Truyền hình Trung
ương Trung Quốc (CCTV) cho biết có 30 cơ sở sản xuất trứng vịt bắc thảo bằng
hóa chất độc hại trên địa bàn huyện Nam Xương thuộc tỉnh ...
Sep
15, 2013
-không
bỏ vào ống cống, ống nước thành phố. 5. -không dùng bàn chải hốt, quét thuỷ
ngân 6. -áo quần mặc lúc dọn dẹp thuỷ ngân phải bỏ vào bao plastic khằn kín, bỏ
đi, không cho vào máy giặt. Nếu chẳng may nuốt một số ...
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.