1.600 người chết do động đất ở Miến Điện

Trận động đất đã san phẳng phần lớn Mandalay - cố đô và thành phố lớn thứ hai của Myanmar, nơi sinh sống của khoảng 1,5 triệu người.

Tình trạng thiếu thốn trang thiết bị trầm trọng, mạng lưới liên lạc chập chờn cùng với đường sá và cầu cống bị phá hủy đã gây cản trở công tác cứu hộ.

Chính quyền quân sự Myanmar, lực lượng nắm quyền từ năm 2021, hiện cũng không còn kiểm soát phần lớn đất nước sau bốn năm nội chiến chống lại các nhóm nổi dậy và lực lượng phản đối đảo chính.

Mặc dù các nỗ lực cứu hộ đã được tiến hành từ thứ Sáu ngày 28/3 và viện trợ quốc tế bắt đầu đổ vào nước này, nhưng sự giúp đỡ vẫn chưa đến được những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Người dân vẫn đang tìm cách đào bới tìm những người sống sót bằng tay không.

Các đoạn phim được chia sẻ rộng rãi cho thấy hai người đàn ông di chuyển gạch đá để cạy một cô gái trẻ bị mắc kẹt giữa hai tấm bê tông.

Lực lượng cứu hộ cũng đã kéo được một phụ nữ còn sống sót ra khỏi đống đổ nát của một tòa nhà chung cư 12 tầng ở Mandalay khoảng 30 giờ sau khi tòa nhà sập. Tuy nhiên, Hội Chữ thập đỏ cho biết hơn 90 người có thể vẫn còn bị mắc kẹt tại đó.

Tại một thị trấn gần đó, chính quyền đã tìm thấy thi thể của 12 trẻ mẫu giáo và một giáo viên dưới một tòa nhà từng là trường mầm non.

Cơ quan nhân đạo của Liên Hợp Quốc (OCHA) cho hay các vết nứt và sự biến dạng bề mặt trên tuyến đường cao tốc chính nối liền thành phố lớn nhất Yangon, thủ đô Nay Pyi Taw và Mandalay đã gây ra sự gián đoạn giao thông nghiêm trọng.

Cơ quan này cũng cho biết thêm rằng đang có tình trạng thiếu hụt vật tư y tế, bao gồm bộ dụng cụ sơ cứu chấn thương, túi máu, thuốc gây mê, các loại thuốc thiết yếu và lều bạt cho nhân viên y tế.

Ở những nơi khác, các nhân viên cứu hộ khác vẫn đang lắng nghe những dấu hiệu của sự sống. Một người nói: "Chúng tôi chỉ có thể giải cứu người khi nghe được tiếng của họ."

Trước đó vào thứ Bảy hôm 29/3, một đội cứu hộ ở thị trấn Sintkai thuộc huyện Kyaukse, Mandalay, đã đưa được nhiều người bị mắc kẹt trong đống đổ nát của một trường tư thục ra ngoài.

Sáu người trong số họ năm nữ và một nam đã tử vong vào thời điểm đội cứu hộ đến. Trong số các nạn nhân có học sinh, giáo viên và nhân viên nhà trường.

Một nhân viên cứu hộ nói Tiếng Miến Điện rằng việc thiếu thiết bị đang làm chậm đáng kể công tác cứu hộ: "Chúng tôi đang phải xoay xở với những thiết bị hiện có. Chúng tôi đã cố gắng hàng giờ để kéo một cô bé bị mắc kẹt dưới ngôi trường bị sập."

Một nhân viên cứu hộ khác ở Mandalay tại Yangon nói rằng việc liên lạc gần như không thể thực hiện.

"Điều quan trọng nhất là chúng tôi không có đường truyền internet, không có đường dây điện thoại nên rất khó để liên lạc với nhau. Đội cứu hộ đã đến. Nhưng chúng tôi không biết họ sẽ đi đâu bởi đường dây điện thoại đã bị hỏng."

Một cư dân Mandalay cho hay mọi người đang cố gắng hết sức trong tình huống hỗn loạn này.

"Không có sự phối hợp trong các nỗ lực cứu hộ, không có ai lãnh đạo hay chỉ dẫn họ phải làm gì. Người dân địa phương phải tự xoay xở. Nếu họ tìm thấy thi thể trong đống đổ nát, họ thậm chí không biết phải đưa thi thể đi đâu vì các bệnh viện đã quá tải và không thể ứng phó," cư dân này nói.

Chính quyền cho biết có hơn 1.500 tòa nhà bị hư hại ở khu vực Mandalay, tâm chấn của trận động đất. Tình trạng mất điện đã làm trầm trọng thêm tình hình, và theo các quan chức, việc khôi phục điện có thể mất vài ngày.

Sân bay Mandalay không hoạt động do đường băng bị hư hại trong trận động đất. Hội đồng quân sự thông tin rằng họ đang nỗ lực khôi phục hoạt động và một bệnh viện dã chiến tạm thời, khu cứu trợ y tế và nơi trú ẩn đã được thiết lập tại đó.

Cách Mandalay chưa đầy 25 km về phía Sagaing, cây cầu cũ hơn trong số hai cây cầu nối liền khu vực này đã hoàn toàn sập đổ, còn cây cầu mới hơn thì xuất hiện các vết nứt, khiến các đội cứu hộ bị cô lập, không thể tiếp cận.

"Ngay bây giờ, thậm chí không có đủ người cho công tác cứu hộ khẩn cấp. Chúng tôi không thể thu dọn thi thể, có quá nhiều người bị mắc kẹt. Cả hai cây cầu đều không thể qua lại, vì vậy tất cả chúng tôi đều bị mắc kẹt trong đống đổ nát. Xin hãy giúp đưa các nhân viên cứu hộ khẩn cấp đến giải cứu chúng tôi," một người dân địa phương nói Tiếng Miến Điện.

Thủ đô Nay Pyi Taw mới được xây dựng, nơi đặt trụ sở của chính quyền quân sự, đã hứng chịu các dư chấn và rung lắc nhỏ. Thành phố này ghi nhận thiệt hại trên diện rộng với số lượng thương vong lớn, nhiều tòa nhà bị sập và đường sá hư hỏng.

Ngay cả khi chính quyền quân sự đã có lời kêu gọi viện trợ quốc tế hiếm hoi, họ vẫn tiếp tục các cuộc không kích và tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào các nhóm vũ trang mà họ đang giao tranh.

Bảy người đã thiệt mạng trong một cuộc không kích ở Naungcho, bang Shan phía bắc. Cuộc tấn công này diễn ra vào khoảng 15:30 giờ địa phương, chưa đầy ba giờ sau khi trận động đất xảy ra.

Các nhóm nổi dậy ủng hộ dân chủ, đang chiến đấu để lật đổ chính quyền quân sự, đã báo cáo về các vụ ném bom từ trên không ở thị trấn Chang-U, thuộc vùng Sagaing miền trung, tâm chấn của trận động đất. Cũng có thông tin về các cuộc không kích ở các khu vực gần biên giới Thái Lan.

Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc về nhân quyền ở Myanmar, ông Tom Andrews, đã đề nghị chính quyền quân sự chấm dứt các cuộc không kích.

"Vấn đề là các hoạt động quân sự vẫn đang diễn ra ngay lúc này... Các cuộc tấn công quân sự của chính quyền quân sự," ông nói.

"Tôi yêu cầu chính quyền quân sự hãy dừng lại, dừng mọi hoạt động quân sự của họ. Điều này hoàn toàn quá đáng và không thể chấp nhận được."