Bị dọa giết và ép phải tới Anh để trả nợ

Một thanh niên Việt Nam kể rằng: Không chắc mình có thể hồi phục sau khi bị buôn lậu vào Anh trong một xe tải và bị ép làm việc tại trang trại cần sa để trả nợ cho gia đình.

Nhưng trường hợp của Nam không phải duy nhất.

Gần một phần ba trong số 3.602 người di cư Việt Nam đến Vương quốc Anh bằng thuyền nhỏ vào năm 2024 được xác định có thể là nạn nhân của chế độ nô lệ hiện đại, và con số này có thể tăng lên khi nhiều nạn nhân khác được phát hiện.

Chính phủ Anh cho hay họ đang tăng cường thực thi luật nhập cư để trấn áp các băng nhóm tội phạm chuyên bóc lột nạn nhân.

Do thiếu các tổ chức cho vay uy tín, người dân ở Việt Nam thường tìm đến các "tín dụng đen" với lãi suất cắt cổ. Những kẻ cho vay nặng lãi này làm việc với các băng nhóm buôn người, ép buộc nạn nhân làm việc nếu không trả được nợ.

Khi cha của Nam mắc ung thư phổi, gia đình anh đã vay số tiền khoảng 6 tỷ đồng từ một kẻ cho vay nặng lãi. Nam và chị gái mình đều bị các băng nhóm ép buộc ra nước ngoài làm việc để trả nợ.

Nam bị đưa đến Nga bằng hộ chiếu giả, sau đó vận chuyển qua châu Âu. Tại Pháp, Nam kể rằng những kẻ buôn người đã ép anh vào một xe tải đông lạnh, dọa giết anh nếu không tuân theo.

Nam đến Anh qua Dover và bị ép dọn dẹp nhà cửa mà không được trả công, sau đó bị đưa đến xưởng trồng cần sa.

Anh nói rằng anh thường nghĩ: 'Mình có thể chết ở đó mà không ai biết'.

Cuối cùng cảnh sát đã tìm thấy Nam, nhưng trải nghiệm đó đã để lại cho anh những vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần.

"Tôi không biết khi nào mình mới có thể hồi phục hoàn toàn," anh nói.

Vân, tên tuổi được giữ kín để bảo vệ danh tính, là một nạn nhân khác của nạn buôn người tại Anh, cũng bị ép làm việc trong một trang trại cần sa.

Vân đến Anh hợp pháp với tư cách du học sinh, nhưng khi visa sắp hết hạn, gia đình báo tin anh không thể về Việt Nam vì họ đã vay tiền từ "tín dụng đen". Anh phải làm việc hai năm để trả nợ.

"Họ đe dọa đánh đập tôi, và đe dọa gia đình tôi ở Việt Nam sẽ không được sống yên ổn," anh kể.

Vân sau đó bị lực lượng Biên phòng phát hiện khi băng nhóm tìm cách đưa anh sang Ireland trái phép. Ban đầu, anh không được chính quyền tin là nạn nhân buôn người, và bị thông báo sẽ bị trục xuất về Việt Nam, điều mà lúc đầu anh nghĩ là tin tốt.

"Nhưng rồi tôi nhận ra chúng tôi vẫn còn mắc nợ, bọn xã hội đen sẽ tìm tôi ở Việt Nam, và chúng vẫn sẽ khiến cuộc sống của tôi và gia đình tôi khốn khổ," Vân nói. "Lúc đó, tôi không muốn sống nữa."

Tổ chức từ thiện Cứu thế Quân cho biết có nguy cơ các nạn nhân tiềm năng có thể bị "nhận diện sai, bị hình sự hóa và bị từ chối tiếp cận" sự hỗ trợ họ cần.

Cuối cùng, Vân và Nam được giới thiệu vào Cơ chế Tham khảo Quốc gia - quy trình tìm kiếm sự hỗ trợ cho những người là nạn nhân của nạn nô lệ hiện đại - và hiện được các tổ chức từ thiện ở Anh hỗ trợ.

'Ngay trước mắt'

Người phát ngôn Bộ Nội vụ Anh cho biết họ có "cam kết không lay chuyển" trong việc chống lại nạn nô lệ hiện đại, và họ rất quan ngại khi nghe về trải nghiệm của Vân.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Dame Angela Eagle trả lời rằng chính phủ phải "gây áp lực lên các băng nhóm tội phạm có tổ chức này trên toàn bộ đường dây của chúng ngay từ đầu".

Chính phủ cũng đã mở rộng các chiến dịch truyền thông xã hội tại Việt Nam để cảnh báo về "những rủi ro và thực tế" của việc di cư bất hợp pháp.

Tổ chức Cứu thế quân cho biết nạn nô lệ hiện đại "ẩn mình ngay trước mắt" và kêu gọi công chúng chú ý đến các dấu hiệu, chẳng hạn như những người lao động trông sợ hãi, lôi thôi, suy dinh dưỡng hoặc có những vết thương không được điều trị.

Còn có những dấu hiệu tinh vi hơn, ví dụ như có người khác trả tiền đi lại cho người lao động, nói thay họ, đưa đón họ đi làm vào những giờ giấc bất thường hoặc người lao động không biết rõ địa chỉ của mình.

Georgia Poncia