Công
nhân Trung Quốc rời tàu sơ tán từ Việt Nam về sau vụ bạo động ở Bình Dương
và Vũng Áng
Nghe
nhiều người cho rằng buông Trung Quốc thì xí nghiệp vốn đầu tư FDI của họ sẽ
rút ra, hậu quả là kinh tế Việt Nam
mình sẽ có thể phá sản.
Tôi
khẳng định: chuyện này là không thể có được, tuy Việt Nam sẽ phải đối
mặt với những khó khăn ngắn hạn.
Xin
trích dẫn vài con số thuần định lượng. Hiện nay GDP của Việt Nam là 176 tỉ
USD, độ tăng trưởng là 5.4%.
Với
đối tác Trung Quốc, Việt Nam xuất khẩu khoảng 13 tỉ, nhập khẩu 37 tỉ, chủ yếu
nhập nguyên vật liệu và hàng phụ trợ - phụ tùng công nghiệp, tiền tuồn sang
Trung Quốc như vậy là xấp xỉ 24 tỉ USD.
Khoảng
18% lưu lượng thương mại (volume of trade) Việt Nam là giao thương với Trung Quốc.
Về đầu tư vốn nước ngoài (FDI), hàng đầu là Nhật với 4.8 tỉ, sau là Singapore,
Hàn Quốc, và thứ mới tới Trung Quốc (đâu chỉ 1-2% trên tổng số), tổng cộng
được 24.5% tổng đầu tư cả nước.
Năm
2011, vốn giải ngân FDI là 11 tỉ USD nhưng sản lượng chiếm khoảng khoảng 46%
của số tổng sản phẩm (total output).
Giả
sử Trung Quốc có rút hết đầu tư về, đình trệ hoặc ngưng sản xuất, giảm xuất
khẩu nguyên vật liệu... thì tác động gây suy giảm tổng sản phẩm của Việt Nam được bao
nhiêu?
Nói
quá thì 15-20 tỉ USD là tối đa. Hãy nhìn con số lỗ của Tập Đoàn Vinalines tổng
cộng tính đến năm 2013 là 13.7 tỉ đô. Nếu tính thêm cả lỗ do Vinashin gây ra
thì tác động tiêu cực cho nền kinh tế Việt Nam còn lớn hơn con số 20 tỉ giả
định nói trên nhiều.
Dĩ
nhiên, đây là ở ngắn hạn, và tác động của việc Trung Quốc rút đầu tư nhằm đình
trệ tình trạng sản xuất ở Việt Nam
có thể kéo dài một thời gian 2, 3 năm.
Nhưng
"vắng mợ thì chợ vẫn đông", không Trung Quốc thì còn những đối tác
khác, và nếu kinh doanh sản xuất ở Việt Nam có lợi thì họ sẽ vào trám chỗ.
Và
nói theo tích 'Tái ông mất ngựa', biết đâu đây lại chẳng là một dịp may cho nền
kinh tế Việt Nam .
Một
vận may
Tại
sao lại một dịp may? Mới nghe thì như nghịch lý, nhưng không phải vậy nếu ta
quay sang vấn đề định tính.
Ở
đây, nhắc là tuy đầu tư FDI ít nhưng những năm sau này Trung Quốc trúng thầu
đến 90%, và chỉ nghe họ đấu thầu thì phần lớn những công ty thuộc những quốc
gia khác te tua "chạy".
Nhà
thầu Trung Quốc bỏ giá rẻ, sẳn sàng tìm nguồn vay vốn ở Trung Quốc cho Việt Nam , và hẳn là
trong cơ chế TW cho phép các tỉnh và thành phố trực tiếp quản lý kinh tế ‘’đối
ngoại’’, chuyện lì xì ‘’ nỉ hảo’’ không cần nói ai cũng hiểu ngay.
Chính
thế mà sau khi trúng thầu, tiến độ thi công chậm, thiết bị thường cũ kỹ kạc
hậu, đến những công đoạn cần kỹ thuật cao thì họ bỏ vấy, tìm cách đội vốn.
Việt
Nam nợ cứ phải trả nhưng về trách nhiệm thì chủ thầu đổ tội cho ban Giám đốc
thi công, đám này thì đổ tội cho hành chính địa phương, và một trăm thứ lý do
lắt léo khác.
Đang
có các kêu gọi trên mạng xã hội về việc ngừng các dự án do nhà thầu TQ đảm
nhiệm tại Việt Nam
Báo VnExpress viết:
"Nhà
thầu Trung Quốc đang tham gia nhiều dự án trọng điểm về hạ tầng, năng lượng của
Việt Nam, trong đó nhiều trường hợp chậm trễ, đội vốn và gây rất nhiều tranh
cãi."
"Việt
Nam
hiện có 20 dự án nhiệt điện thì có 15 công trình được phía Trung Quốc làm tổng
thầu. Với xi măng, tuy không nêu cụ thể nhưng đối với các dự án do Trung Quốc
làm tổng thầu (trong tổng số 24 dự án), tỷ lệ nội địa hóa cơ bản được xác định
là không có gì hết, tức 0%."
"Số
liệu của Ủy ban Tài chính và Ngân sách Quốc hội công bố trước đây cũng cho
thấy, tính đến năm 2010, có đến 90% các dự án tổng thầu EPC (tư vấn, thiết kế -
cung cấp thiết bị - xây lắp, vận hành; hay nói cách khác là thực hiện dự án theo
phương thức chìa khoá trao tay) của Việt Nam do nhà thầu Trung Quốc đảm nhiệm,
trong đó chủ yếu là dầu khí, hóa chất, điện, dệt kim.
Trong
số này, các doanh nghiệp đến từ bên kia biên giới thực hiện tới 30 dự án trọng
điểm quốc gia, trong đó có nhiều dự án “tỷ đô” của ngành điện’’.
Mặc
dầu nắm những khâu sản xuất cơ bản, nhà thầu Trung Quốc không đáp ứng được
trình độ kỹ thuật hiện đại, biến XN Việt Nam thành nơi nhập nguyên vật liệu sản
xuất. Mặt khác, theo những thông tin đáng tin cậy, FDI Trung Quốc không đóng
góp xây dựng công nghệ phụ trợ khiến Việt Nam lệ thuộc nặng nề vào Trung Quốc.
Ngoài
ra, ta cũng ghi nhận sự kiện những Chủ thầu thu nhận ào ạt người Trung Quốc
không có phép nhập cảnh và lao động ở Việt Nam . Hội Liên Hiệp Lao Động Việt Nam báo rằng họ phần lớn là lao động không
chuyên môn, chiếm mất công việc lẽ ra phải giành cho công nhân Việt Nam .
Theo
bộ Lao Động-Thương binh- Xã hội, số lao động bất hợp pháp này lên đến 80 ngàn
người, chốt ở những vùng đất chiến lược trên phương diện quân sự, như Hà Tĩnh,
Quảng Trị, Phú Yên, Tây Nguyên... và nắm khả năng cắt Việt Nam thành ba mảnh
khó liên hợp tác chiến. Đại Tướng Võ Nguyên Giáp đã từng băn khoăn về vấn đề
chiến lược này khi ông khuyến cáo nhà nước Việt Nam phải thận trọng trong dự án
khai thác bôxít ở Tây Nguyên.
Những
vấn đề vừa đưa ra để cùng suy nghĩ ở trên cho phép chúng ta chẳng có gì phải lo
ngại nếu Trung Quốc dùng sức ép kinh tế bằng cách rút những xí nghiệp họ hiện
có ở Việt Nam .
Tác động có, nhưng nhỏ thôi, và chỉ ở ngắn hạn.
Cứ
để họ 'phá hợp đồng'’, và ta nhân lấy đó làm thời cơ để thay đổi một nền công -
thương nghiệp ngày càng nhiều bất cập. Và họ làm tới để 'dạy Việt Nam (thêm) một
bài học' thì biết đâu họ đang tạo thời cơ cho ta vuột khỏi vòng kìm kẹp của họ.
"Thoát
Trung" là tất yếu
Trung
Quốc tăng áp lực quân sự trên biển và trên bộ, tạo áp lực kinh tế bằng cách
đóng cửa cơ xuởng xí nghiệp, di tản công nhân viên, và cuối cùng lệnh cho đám
sai nha đàn áp người Việt Nam
định biểu tình ôn hòa nói lên ước vọng toàn vẹn lãnh thổ nước mình.
Cán
cân lực lượng có vẻ nghiêng hẳn về phía phe nhóm theo Trung Quốc để giữ Đảng
nhưng lại mất nước theo cách nói nay khá phổ biến!
Cán
cân nếu thật nghiêng thỉ chỉ chốc lát, vì cán cân bên kia là hàng triệu người
Việt Nam
yêu nước, trong đó có nhiều người chống Tàu. Những người này biết muốn toàn vẹn
lãnh thổ và dứt khoát tiến hành những cải tổ nhằm hiện đại hóa xã hội Việt Nam
thì phải đi ra khỏi quĩ đạo Trung Quốc, nghĩa là phải Thoát Trung, như một tất
yếu.
Cụ
thể Việt Nam cần phải:
Chính
thức đưa ngay sự vụ xâm phạm lãnh hải Việt Nam qua cài đặt giàn khoan HD 981
ra Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc.
Đâm
đơn kiện Trung Quốc vi phạm Luật Biển 1982 ( UNCLOS)
Thúc
đẩy tiến trình liên minh với Nhật Bản và Phi Luật Tân trong vấn đề biển đảo
liên quan đến mọi bên.
Tăng
cường quan hệ với Mỹ trên mọi mặt hầu có được sự hỗ trợ cần thiết
Lập
một diển đàn quốc tế về vấn đề biển đảo để thông tin trung thực đến mọi quốc
gia trong cộng đồng thế giới.
ụ
việc xâm phạm lãnh hải Việt Nam
với giàn khoan Hải Dương 981 tạo thời cơ cho sách lược Thoát Trung. Về lâu
dài, đó là phương cách duy nhất cho phép Việt Nam tồn tại trong cái thế địa chính
trị của mình, chẳng mới đây mà cả ngàn năm trước đã núi liền núi sông liền sông.
Láng
giềng gần là răng, ta là môi, thì răng cắn môi là chuyện tất nhiên trong cái
mộng bành trướng từ xưa đang hóa tinh thành giấc mơ bá chủ ngày nay. Quyền lực
mềm của Đặng Tiểu Bình đang 'cứng dần' trong tay Tập Cận Bình nên nếu ta không
phản ứng dứt khoát thì cái bàn tay Phương Bắc chẳng còn nể nang tình nghĩa gì
mà không vặn cho gãy cổ kẻ còn yếu đuối ở phương Nam .
Trung
Quốc không bao giờ muốn Việt Nam
mạnh lên: hãy nhớ họ đã phản bội khi thúc đẩy chia cắt đất nước ta với Hiệp
Định Genève năm 1954.
Đừng
quên họ đã 'đánh Mỹ đến người Việt Nam cuối cùng' nhưng thò ra bắt tay Nixon-
Kissinger, và ngay sau Hiệp Định Paris năm 1973 họ chụp thời cơ Việt Nam rối
rắm mang hải quân tiến chiếm Hoàng Sa năm 1974.
Thoát
Trung là một tất yếu. Không nắm lấy vận hội này, Việt Nam sẽ tiếp tục
chông chênh trên quĩ đạo Trung Quốc, và rơi rụng như một vì sao tàn.
Nắm
lấy, tức ta đoạt thời cơ đẩy đất nước vào vòng xoay của những quốc gia hiện
đại, tôn trọng những giá trị toàn cầu và thể chế chính trị dân chủ pháp trị.
Hiện
nay, đã xuất hiện những chính khách trẻ, có đào tạo, có bản lĩnh, nắm những
chức vụ tầm cỡ trong chính quyền và trong doanh-thương nghiệp.
Nếu
họ thành một khối đoàn kết với tầm nhìn tiến bộ thì là đại hồng phúc cho dân
tộc. Và chắc chắn họ sẽ được triệu triệu đồng bào đồng tâm đồng lòng.
Nhà
văn Nam Dao
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.