Vụ tai nạn do lái xe uống bia rượu gây ra hôm 1/05 tại hầm Kim Liên, Hà Nội làm chết hai phụ nữ đã và đang khiến dư luận ở Việt Nam phẫn nộ.
Trong vụ việc vào đêm ngày đầu tháng, bà Đinh Thị Hải Yến và bà Trần Thị Quỳnh bị xe Mercedes do ông Lã Trung Hiếu điều khiển đâm từ phía sau, tử vong tại chỗ.
Theo các báo Việt Nam, ông Hiếu khai đã uống rượu bia trong tiệc liên hoan trước khi gây ra tai nạn.
Tài xế Lê Trung Hiếu tại cơ quan công an
"Thời điểm kiểm tra nồng độ cồn đo được là 0,751mg/1L khí thở", theo một tờ báo đưa tin rằng công an Hà Nội đã khởi tố vụ án "Vi phạm quy định tham gia giao thông đường bộ".
Nhưng dư luật Việt Nam còn chú ý nhiều đến nguyên nhân tai nạn khá thường xảy ra ở nước này vì nạn bia rượu.
Một số người dùng Facebook đề nghị mở cuộc vận động 'Thức tỉnh' nhằm khuyến cáo người đi xe máy, lái xe hơi tránh bia rượu.
Con trai bà Đinh Hải Yến đau đớn trong giờ phút biệt ly mẹ
Cũng có ý kiến đau xót hỏi liệu nhóm bạn liên hoan với ông Hiếu "còn vui không" khi biết bạn họ vì bia rượu mà làm chết hai mạng người?
Trách nhiệm liên đới của chủ quán và chủ tiệc
Tuy thế, có vẻ dư luận Việt Nam chỉ dừng lại ở chỗ lên án hành vi uống bia rượu say mà vẫn lái xe, chứ không nói đến việc trừng phạt cả các bên bị cho là "liên đới".
Trong khi đó, tại Hoa Kỳ, Canada và một số nước khác đã có những vụ kiện bên tổ chức cuộc vui khiến tài xế say và gây ra tai nạn xe cộ.
Một vụ tai nạn đường bộ
Tại Hoa Kỳ, một số bang dùng luật thương mại cho nạn nhân hoặc thân nhân của họ kiện cửa tiệm, quán bar bán bia rượu cho lái xe uống trước khi xảy ra tai nạn.
Tất nhiên, bản thân người tài xế cũng bị xử, nhưng theo một luật khác.
Ở Ohio lái xe say bị xử theo luật về bằng giao thông đường bộ (Operating Vehicle Under the Influence of Alcohol or Drugs -OVI), còn tại Kentucky là luật 'lái xe khi bị tác động của chất say' (Driving Under the Influence - DUI)
Trách nhiệm của lái xe là quá rõ ràng khi họ gây ra tai nạn khiến người khác bị thương hoặc tử vong.
Nhưng cũng ở Ohio, nạn nhân hoặc thân nhân của họ còn có thể kiện chủ tiệm bán bia rượu, theo luật 'Dram Shop Statute'.
Theo đó, nếu nhân viên quán ăn phục vụ bia rượu khiến khách bị say rồi gây ra tai nạn xe cộ, thì quán phải chịu trách nhiệm về "hành vi bất cẩn".
Nhưng làm chủ bữa tiệc riêng tư để khách uống say rồi gây tai nạn xe cộ cũng có thể bị ra tòa.
Các nước theo hệ thống 'common law' áp dụng khái niệm 'trách nhiệm của chủ nhà trong giao tế xã hội' (social host liability) cho các vụ án này.
"Trách nhiệm của chủ tiệc là người đem bia rượu ra phục vụ bị quy trách nhiệm cho hành động sau đó của các khách say xỉn."
"Thông thường, vụ việc dính líu đến người bị thương, hoặc có tài sản bị hư hại vì một lái xe say gây ra, và họ có thể truy tố người cung ứng bia rượu ra tòa."
"Trong một số trường hợp, người chủ bữa tiệc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự", theo một trang giải đáp pháp lý ở Hoa Kỳ.
Ở Canada hồi năm 2017 có vụ kiện về lái xe say gây tai nạn làm chính ông ta chết đã lên tới tòa tối cao.
Sự việc xảy ra ngày 18/10/2011 khi Mark Williams bị chết vì đâm chiếc xe của ông ta vào đuôi một máy cày.
Tai nạn xe cộ ở Việt Nam
Ông Williams chết tại chỗ nhưng ba con nhỏ ông chở trong xe chỉ bị thương.
Ba người con này, qua giám hộ và luật sư, đã kiện Jake Richard và bà mẹ ông ta, Eileen Richard, vì để cho cha họ uống bia rượu tới mức say xỉn.
Trước khi lái xe hôm đó, Mark Williams đã uống vui 15 lon bia cùng Jake Richard, sống gần nhà ông ta.
Tòa ở tiểu bang Ontario bác bỏ vụ kiện 'trách nhiệm xã hội của chủ tiệc' nhưng sau đó, tòa tối cao Canada cho rằng cần xem lại vụ xử.
Phán quyết của tòa tối cao hồi 2018 cho rằng cần xem xét lại mọi khía cạnh của vụ việc để xem có trách nhiệm của bên tổ chức cuộc vui bằng bia rượu đã gây ra cái chết của Mark Williams và làm ba con ông ta bị thương hay không.
Các thẩm phán Canada muốn biết, chủ tiệc có "trách nhiệm chăm sóc" (duty of care) tới mức nào đối với khách của họ khi đem bia rượu ra chiêu đãi.
Cả hình sự và bồi thường thiệt hại dân sự
Bên cạnh việc quy trách nhiệm cho tài xế gây tai nạn về hình sự, nạn nhân của tai nạn xe cộ còn có quyền kiện để đòi bồi thường về tiền.
Cũng tại Canada hồi 2015 có vụ tỷ phú người Marco Muzzo ra tòa vì lái xe sau bữa tiệc tại Las Vegas và chuyến bay riêng về Cananda.
Ông đã đâm chiếc Jeep SUV của mình vào một xe hơi trên đường, làm chết ba em bé ở tuổi 9, 5 và 2.
Gary Neville, 65 tuổi, ông của ba em nhỏ cũng chết vì bị thương nặng sau đó.
Gia đình nạn nhân kiện ông Muzzo và cả công ty của ông ta Marel Contractors, chủ chiếc xe gây ra tai nạn, đòi khoản tiền tổng cộng 25 triệu đô la.
Luật sư của bên bị nói thân chủ của họ, tỷ phú trẻ tuổi đã bị án tù hình sự 10 năm kèm theo 12 năm cấm lái xe sau khi ra tù nên không thể bị "trừng phạt thêm".
Marco Muzzo
Tuy thế, họ chỉ muốn giảm số tiền bồi thường đi 10 triệu và ông Muzzo, người giàu thứ 52 ở Canada, thành khẩn nói ông sẽ hối hận cả đời vì làm chết bốn người.
Tại Nancy, Pháp hồi 2004 có vụ một cặp đôi là Angelique và Jean-Sebastian Fraisse được xử trắng án sau khi bạn họ, Frederic Colin uống bia rượu tại bữa tiệc tối ở nhà họ rồi gây tai nạn.
Angelique Fraisse (left) was left paralysed by a drunk driver aged 16
Ông Colin tử vong tại chỗ khi chạy xe ngược chiều trên xa lộ nhưng cú đâm ông gây ra cũng làm chết cả một gia đình bốn người.
Thân nhân của họ đã kiện nhà Fraisse "bất cẩn" để khách uống say lái xe.
Angelique và Jean-Sebastian Fraisse được xử trắng án vì chứng minh được rằng họ đã khuyên can ông Colin không uống nữa, khiến ông ta tức giận bỏ đi.
Thông điệp của nhà chức trách nhiều nước là 'uống rượu thì buông chìa khóa xe ra'
Ngay từ thời gian đó, luật của Pháp đã cho phép kiện chủ quán bia rượu nếu để khách say ngồi vào xe lái đi.
Nhìn chung, luật châu Âu đều coi việc uống bia rượu mà vẫn lái xe (drink drive) là vấn đề nghiêm trọng và trừng phạt nặng người vi phạm, kể cả khi họ chưa gây ra tai nạn chết người.
Hồi 2018, ngôi sao truyền hình Anh Ant McPartlin, 42 tuổi, bị tòa ở London xử phạt 86 nghìn bảng Anh (110 nghìn USD) và treo bằng 20 tháng vì lái chiếc xe Mini của ông ta khi có nồng độ cồn trong máu quá mức quy định hai lần.
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.