Truyền
hình BBC và nhiều hãng tin nói về Nghị định 72 hôm 2/9
Ngày
2/9 cũng đánh dấu ngày làm việc đầu tiên Nghị định 72 về quản lý internet của
Việt Nam
bắt đầu có hiệu lực.
Nhiều
hãng thông tấn lớn đều có tường thuật về chuyện này.
Họ
nhắc lại chuyện hàng chục cây viết mạng đang phải ngồi tù và Việt Nam nằm trong
10 nước cuối bảng về tự do báo chí trong số 179 nước có tên trong bảng xếp hạng
của tổ chức Phóng viên Không Biên giới.
Người
vào trang chủ của tổ chức này gặp ngay lời mời ký thỉnh nguyện thư đòi trả tự
do cho 35 blogger đang bị cầm tù.
Trong
khi đó các quan chức Việt Nam
và cả một số nhà phân tích nói rằng họ muốn chấn chỉnh tình trạng sao chép bừa
bãi và vi phạm bản quyền.
Hơn
nữa Nghị định 72, trong đó có việc cấm các trang mạng cá nhân hay trang
tin nội bộ của các công ty đăng tin tổng hợp, lặp lại nhiều nội dung của Nghị
định 97 ban hành hồi năm 2008, theo nhà báo Nguyễn Vạn Phú.
Còn
nhà quan sát David Brown của Hoa Kỳ cho rằng Nghị định 72, cũng giống nhiều văn
bản pháp luật khác của Việt Nam, là sản phẩm của ý thức hệ Marxist và ít tính
thực tiễn.
Hơn
nữa, cũng theo ông Brown, Việt Nam
đã có một loạt những biện pháp khác từ tội trốn thuế tới, tuyên truyền chống
nhà nước hay lật đổ chế độ để xử lý những người bất tuân.
Đồng
sàng dị 'mạng'
Trong
tiếng Việt, 'đồng sàng dị mộng' có nghĩa là nằm cùng giường nhưng mộng tưởng
khác nhau, mà cũng có thể diễn giải theo nghĩa cùng một cộng đồng nhưng không
cùng chí hướng.
Mạng
xã hội, mà nổi tiêng nhất là Facebook, hiện vẫn là sân chơi chính của giới trẻ
với cách suy nghĩ khác hẳn thế hệ già hơn mà nhiều người đang nắm vai trò quản
lý mạng và quản lý xã hội nói chung.
Nhưng
ngay cả trong số khoảng 10-15 triệu thành viên Facebook ở Việt Nam cũng có sự
khác biệt về cách sử dụng mạng và điều này cũng đúng khi nhìn rộng ra trên mạng
internet.
Chỉ
có một số nhỏ người dùng Facebook, vốn hầu hết có trình độ đại học hay cao hơn,
dùng mạng này để bày tỏ quan điểm chính trị và kêu gọi có những thay đổi trong
chính trường Việt Nam.
Cũng
có những trang Facebook chính trị hay xã hội được khá nhiều người 'thích',
chẳng hạn hơn 130.000 người của trang Nhật ký yêu nước hay gần 400.000
của Tạp chí Chim Lợn.
Đây
cũng không phải là những con số quá lớn so với số fan hơn 470.000 của nghệ sỹ
hài Xuân Hinh hay 670.000 của Mạng xã hội văn học.
Trên
Facebook có nhiều trang có tên thủ tướng Việt Nam
Trong
khi đó trên Facebook cũng tồn tại những trang Nguyễn Tấn Dũng của
'Hội ủng hộ Nguyễn Tấn Dũng' với hơn 190.000 người thích và trang 'Thủ tướng Nguyễn
Tấn Dũng' với 2.000 người thích.
Trang
'Nguyễn Tấn Dũng' khác cũng có hơn 850 người đăng ký nhận tin.
Điều
có thể khẳng định là những trang này không phải của thủ tướng Việt Nam và ông và
giới trẻ có thể coi là đồng sàng dị mạng.
Hố
ngăn cách giữa các chính trị gia Việt Nam và người dân, nhất là giới trẻ
lớn hơn nhiều so với một số nước bởi rào cản ý thức hệ và cả công nghệ.
Nếu
người dân Anh, một trong số ít các đối tác chiến lược với Hà Nội, gõ tên Thủ
tướng David Cameron vào Facebook họ sẽ thấy ở đầu các kết quả tìm kiếm là trang
chính thức đã được Facebook chứng nhận là của ông thủ tướng với hơn
190.000 người thích.
Khi
huyền thoại phát thanh của nước Anh qua đời, ông Cameron đã lên mạng xã hội
Twitter gửi lời chia buồn. Đây là cách nói với công chúng rằng 'các bạn ở đâu,
chúng tôi ở đó để phục vụ các bạn và chia sẻ thông tin và cảm xúc của các bạn'.
Khi
Tổng thống Barack Obama tái đắc cử, ông cũng lên mạng Twitter gửi đi ảnh hai vợ
chồng ông ôm nhau với ba chữ 'bốn năm nữa'.
Gần
300.000 người đã lưu lại thông điệp này trong khi có tới gần 800.000 chia sẻ
tin nhắn của ông với bạn bè qua Twitter.
Những
ví dụ trên đây cho thấy các chính trị gia phương Tây vất vả hơn chính trị gia
Việt Nam
khi muốn tới với công chúng.
Họ
không kiểm soát được truyền thông chính thống nên rất tích cực dùng mạng xã hội.
Giá
trị Facebook
Các
cộng đồng trên thế giới, từ cộng đồng mạng Facebook hay cộng đồng tạo nên cả
một quốc gia đều là những 'cộng đồng tưởng tượng', theo Giáo sư Benedict
Anderson, tác giả của cuốn sách cùng tên.
Lấy
ví dụ về quốc gia, ông Anderson
nói ngay cả trong một quốc gia nhỏ nhất các thành viên cũng không thể biết hết
nhau, nghe về nhau chứ chưa nói tới chuyện gặp tất cả thành viên của quốc gia
đó.
Bởi
vậy từ khi con người thôi sống trong những nhóm nhỏ và bản sắc của họ một phần
dựa trên một cộng đồng lớn hơn, toàn bộ các cộng đồng trên thế giới đều được
'tưởng tượng' hoặc 'sáng tạo ra' vì đa số các thành viên biết về các thành viên
khác thông qua các thông tin gián tiếp thay vì trực tiếp mắt thấy tai nghe.
Tổng
thống Barack Obama có 36 triệu người đăng ký nhận tin qua Twitter
Tương
tự, với hơn một tỷ người dùng, Facebook được người ta coi là 'quốc gia' lớn thứ
ba trên thế giới, chỉ sau có Trung Quốc và Ấn Độ.
Những
người dùng này không thể nào hy vọng có thể kết nối thực với những thành viên
Facebook còn lại nhưng họ chia sẻ những giá trị chung.
Đó
là sự tự do chia sẻ thông tin và tự do sống ảo, dĩ nhiên theo những nguyên tắc
ửng xử cộng đồng do Facebook đưa ra.
Nhưng
cũng có những người nổi tiếng có số người hâm một trên mạng xã hội, chẳng hạn
Twitter, bằng số dân của một nước dân số trung bình.
Có
thể kể tới các ca sỹ Justin Bieber với gần 44 triệu, Lady Gaga với
hơn 40 triệu và Barack Obama với 36 triệu.
Giáo
sư Anderson nói dù khái niệm quốc gia vô cùng trừu tượng và cộng đồng trong đó
chỉ là 'tưởng tượng' nhưng hàng triệu người đã sẵn sàng nằm xuống vì sự trừu
tượng và tưởng tượng đó.
Mặc
dù khẳng định họ không có ý cấm đoán chia sẻ thông tin trên mạng xã hội, các
chính trị gia Việt Nam hẳn không muốn cộng đồng, dù là tưởng tượng, trên
Facebook hay các mạng xã hội khác có thể tạo ra các tác động thật khiến quyền
lực vốn đã lung lay của họ thêm suy yếu.
Nguyễn
Hùng
Aug
13, 2013
Nghị
định 72 về quản lý và cung cấp sử dụng dịch vụ Internet không chỉ gây tranh cãi
tại Việt Nam
mà còn thu hút sự chú ý của báo giới nước ngoài. BBC Việt Ngữ điểm một vài bài
báo nước ngoài bình luận về Nghị định này.
Aug
05, 2013
Tựa
của các bài viết liên quan cũng cho thấy hai cách nhìn khác nhau về văn bản
pháp luật này: 'Bà Tưng và Nghị định tưng tưng', 'Nghị định 72...soạn không kỹ,
mơ hồ, dễ gây tranh cãi', 'Có sự hiểu nhầm về Nghị định 72', ...
Aug
08, 2013
Chính
quyền thì cho rằng Nghị định này nhằm để chống lại sự vi phạm tác quyền tràn
lan trên mạng do rất nhiều bài báo hay tác phẩm được người khác đăng lại trên
trang của mình mà không xin phép. Trong khi đó, những ...
May
09, 2012
Dự
thảo nghị định mới để kiểm soát thông tin mạng và khống chế giới viết blog của
chính phủ Việt Nam
được nhà báo Cat Barton của AFP đánh giá trong bài viết hôm 9/5. BBC Tiếng Việt
giới thiệu cùng quí vị để biết một góc ...
Aug
02, 2013
Nghị
định 72 về Quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng
được ký hôm 15/7 và chính thức công bố hôm 31/7 và sẽ có hiệu lực từ ngày
1/9/2013. Khoản 4, Điều 20 của văn bản pháp luật này quy ...
Nov
21, 2012
Nghị
định 71 quy định từ 10/11/2012 tăng mức xử phạt một số hành vi vi phạm giao
thông đường bộ, trong đó có hành vi của chủ xe ô tô, xe máy không chuyển quyền
sở hữu phương tiện theo quy định. Theo nghị định này, ...
May
11, 2013
Cái
nghị định “phạt vì quấy rối tình dục” ở VN đã ra đời từ mấy tháng nay, nhưng
đến đầu tháng 5 năm 2013 này mới có hiệu lực. Đây là lần đầu tiên VN nghiêm cấm
các hành vi quấy rối tình dục tại công sở, nơi làm việc kèm ...
Jan
27, 2013
Thí
dụ như một nghị định được ban hành nhưng người dân không thi hành được, nghị
định làm ra rồi để đó coi như hòa cả làng. Thí dụ cụ thể hơn như quy định xử
phạt hành chánh đối với cá nhân, gia đình đổ rác không ...
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.