Tổng thống thứ 45 của Mỹ, ông Donald Trump, dường như đang chuẩn bị trở thành vị tổng thống đầu tiên của quốc gia bị buộc tội hình sự. Các học giả và nhà lãnh đạo chính trị nhận định rằng một cuộc truy tố như vậy có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với hệ thống tư pháp và tiến trình bầu cử dân chủ của quốc gia này.
Sau khi thông tin bị rò rỉ về quy trình hoạt động của một đại bồi thẩm đoàn bí mật xuất hiện trong các bản tin thời sự, hồi tuần trước (13-19/03), những suy đoán về bản cáo trạng sắp xảy đến với ông Trump ở New York đã lan tràn. Hôm 18/03, ông Trump thừa nhận rằng ông dự kiến sẽ bị truy tố và bị bắt giữ vào ngày 21/03.
Không rõ liệu bản cáo trạng dự kiến có thể bị trì hoãn hoặc thay đổi hay không sau khi một nhân chứng mới, luật sư Robert Costello, xuất hiện và làm chứng trước đại bồi thẩm đoàn vào ngày 20/03. Ông Costello bày tỏ những lo ngại về độ tin cậy và sự trung thực của ông Michael Cohen, một cựu luật sư của ông Trump, người đã làm chứng trước đại bồi thẩm đoàn Manhattan hôm 15/03 và được xem là nhân chứng chủ chốt chống lại ông Trump. Ông Costello, cựu cố vấn pháp lý của ông Cohen, đã được ông Cohen miễn trừ đặc quyền luật sư-thân chủ.
Ngay cả trước khi có bất kỳ hành động hình sự chính thức nào được thực hiện chống lại ông Trump, thì viễn cảnh về một bản cáo trạng đã đẩy ông Trump và quốc gia này vào một hoàn cảnh chưa từng có khi cả thế giới dõi theo.
Chuẩn bị cho tác động
Các quan chức chấp pháp đã dựng rào chắn ở Manhattan hôm 20/03, chuẩn bị cho các cuộc biểu tình có thể xảy ra, khi các nhà lãnh đạo của Đảng Cộng Hòa trong Quốc hội khiển trách Biện lý Quận New York (D.A.) Alvin Bragg Jr., một thành viên Đảng Dân Chủ, vì đã theo đuổi các cáo buộc chống lại ông Trump.
Một bức thư từ bộ ba vị lãnh đạo Quốc hội cho biết một bản cáo trạng nhắm vào ông Trump sẽ “làm xói mòn niềm tin vào việc áp dụng công lý một cách công bằng và chắc chắn can thiệp vào quá trình bầu cử tổng thống năm 2024.”
Ông Trump, ứng cử viên hàng đầu cho đề cử tổng thống của Đảng Cộng Hòa, khẳng định rằng giống như tất cả những nỗ lực trước đó của Đảng Dân Chủ nhằm buộc tội ông, ông không có tội trong vụ việc này. Ông đã đưa ra một loạt các tuyên bố chống lại cuộc “săn phù thủy” mới nhất nhắm vào ông; những người ủng hộ ông nêu lên các trường hợp trong đó các chính trị gia thuộc Đảng Dân Chủ đã trốn tránh trách nhiệm giải trình về những cáo buộc nghiêm trọng về việc có hành vi sai trái.
Trong khi đó, những địch thủ của ông Trump đang rất háo hức khi nghĩ đến viễn cảnh được chứng kiến vị cựu tổng thống này bị truy tố trong một vụ bê bối mạt hạng.
Bà là một minh tinh phim người lớn, người đã tuyên bố rằng mình từng có một mối quan hệ tình cảm với ông Trump hồi năm 2006. Ông Trump, người phủ nhận mối quan hệ này, đã phải đối mặt với sự giám sát vì bị cáo buộc phân loại sai khoản thanh toán cho bà Daniels trong sổ sách kinh doanh của mình.
Những khoản thanh toán như vậy thường được thực hiện khi những người nổi tiếng tiến hành các thỏa thuận không tiết lộ thông tin với những người tố cáo để bảo vệ danh tiếng của mình.
Các học giả pháp lý nói rằng luật pháp đang bị bóp méo để biến một tình huống như vậy thành một tội ác. Các nhà lập pháp Đảng Cộng Hòa, và những người khác, trong đó có ứng cử viên tổng thống thuộc Đảng Cộng Hòa Vivek Ramaswamy, lo ngại vụ kiện này có thể gây ra một tác động địa chấn đối với nền dân chủ Mỹ. Một ứng cử viên tiềm năng khác của Đảng Cộng Hòa, Thống đốc Florida Ron DeSantis, đã lên án vụ truy tố sắp xảy ra này là một ví dụ về việc “vũ khí hóa” một văn phòng công tố.
Cựu công tố viên góp lời
Ông Michael Bachner, một luật sư bào chữa ở New York và cũng là cựu công tố viên Manhattan, nói rằng ông thấy hai lập luận đối lập chính về khả năng truy tố ông Trump.
Một số người xem vụ án đang chờ giải quyết này là một vụ lạm dụng quyền quyết định truy tố, một sự lãng phí các nguồn lực, và một ảnh hưởng không phù hợp đến chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024.
Thế nhưng, ông Bachner cho biết, những người khác có thể khẳng định: “Luật pháp nên áp dụng cho tất cả mọi người, bất kể quý vị là ai … Sau đó, lập luận sẽ là như thế này: Tại sao quý vị không nên bị buộc tội chỉ vì quý vị ra tranh cử tổng thống? Hay vì quý vị là tổng thống?”
Ông Bachner nói rằng giả dụ như ông Richard Nixon mà là tổng thống trong bối cảnh chính trị ngày nay chứ không phải như chính trường tồn tại trong những năm 1970, thì ông Nixon cũng sẽ bị truy tố trong vụ bê bối Watergate.
Thay vào đó, dưới áp lực của các đồng sự Đảng Cộng Hòa, ông Nixon đã từ chức vì vai trò của chính phủ ông trong vụ đột nhập vào trụ sở quốc gia của Đảng Dân Chủ ở thủ đô Hoa Thịnh Đốn.
Ông Bachner nói: “Thời đại chúng ta đang sống luôn tác động đến những nhận thức mà chúng ta có.”
Ông Bachner, người từng làm việc cho Văn phòng Biện lý Quận Manhattan vào những năm 1980, cho rằng “các công tố viên có toàn quyền quyết định liệu họ có muốn đưa ra các cáo buộc hay không,” ngay cả khi họ tin rằng mình có đủ bằng chứng để kết tội.
Ông Bachner nói: “Có một câu nói cũ mà chúng tôi đã sử dụng khi tôi còn là một công tố viên: Chỉ bởi vì quý vị có thể đưa ra một bản cáo trạng không có nghĩa là quý vị nên làm như vậy.”
Ông cho biết một số trường hợp nhất định có thể khiến việc truy tố có vẻ đặc biệt không công bằng hoặc không khôn ngoan. Nhưng lần này, ông Bragg dường như “đã đi đến một kết luận khác với ông Trump, có vẻ là như vậy.”
Hồi sinh một vụ truy tố từ lâu đã không còn được đả động đến
Ông Bachner lưu ý rằng, ông Bragg, người đã trở thành Biện lý Quận vào tháng 01/2022, đã quyết định không truy tố ông Trump vì những sai phạm tài chính hồi năm ngoái. Quyết định này của ông đã vấp phải sự chỉ trích và một số nhân viên đã từ chức để phản đối.
Ông Bachner cho rằng có điều gì đó đã thay đổi, và giờ đây ông Bragg hẳn phải tin rằng ông có đủ bằng chứng chống lại ông Trump, nếu không thì ông ấy sẽ không tiếp tục.
Nhưng các nhà lãnh đạo của ba ủy ban đầy quyền lực của Quốc hội lại diễn giải các hành động của ông Bragg theo hướng khác. Họ cho rằng dường như ông Bragg đang nhượng bộ trước áp lực của giới phê bình. Theo một bức thư mà các Dân biểu Hoa Kỳ Jim Jordan, Bryan Steil, và James Comer gửi cho ông Bragg hôm 20/03, việc truy tố sắp xảy ra này dường như được “thúc đẩy bởi các toan tính mang tính chính trị.”
Bức thư đó nói với ông Bragg rằng: “Giả thuyết pháp lý làm cơ sở cho việc truy tố được loan tin của ông dường như rất mong manh và chưa được kiểm chứng.”
Trong một loạt các bài đăng trên Twitter, Giáo sư Luật của Đại học George Washington, ông Jonathan Turley, đã chỉ trích tính thiếu sót về mặt pháp lý của vụ truy tố sắp tới.
Ông Turley viết: “Bản cáo trạng của ông Bragg thật là quái dị trong nỗ lực tập hợp các phần của các luật liên bang và tiểu bang để hồi sinh lại một giả thuyết về hành vi phạm tội từ lâu đã không còn được đả động đến.”
“Đó là một tội danh được đào xới từ dưới ba tấc đất, nơi mà ông Bragg khui ra được một vụ án từ năm 2016 và, thông qua một loạt các bước mới lạ, đang tìm cách phục hồi nó.”
Những sự thật đã biết trong nhiều năm
Văn phòng của ông Bragg vẫn chưa công khai tuyên bố cáo buộc hoặc các cáo buộc nào đang được xem xét. Tuy nhiên, dựa trên những dữ kiện công khai có sẵn về khoản thanh toán của ông Trump dành cho bà Daniels, các chuyên gia pháp lý đã đưa ra những phỏng đoán có cơ sở của mình về những cáo buộc mà ông Trump có thể phải đối mặt.
Một hành vi phạm tội có thể áp dụng cho trường hợp của ông Trump, được gọi là “làm sai lệch sổ sách kinh doanh,” là một khinh tội phải bị truy tố trong vòng hai năm kể từ khi phạm tội bị cáo buộc này. Tuy nhiên, bức thư nói trên của Quốc hội cho biết, luật tiểu bang “cho phép một biện lý quận ‘nâng hành vi phạm khinh tội trên danh nghĩa’ lên thành một cáo buộc trọng tội nếu ‘ý định lừa đảo bao gồm một ý định phạm một tội khác hoặc trợ giúp hoặc che giấu hành vi phạm tội đó.’”
Theo cách tiếp cận đó, thời hiệu pháp quy sẽ là 5 năm.
Ông Bachner cho biết “đồng hồ” đếm ngược cho giới hạn 5 năm đó “sẽ bắt đầu được tính từ ngày đệ trình tài liệu này” trong sổ sách kinh doanh của ông Trump.
“Vì vậy, điều này phụ thuộc vào thời điểm hoàn thành,” ông Bachner nói. Ông cho biết thêm, “Văn phòng Biện lý Quận đủ khôn ngoan để sẽ rất là khó hiểu” nếu văn phòng này đưa ra một vụ án vượt quá thời hiệu pháp quy. Ông nói rằng một nỗ lực như vậy sẽ bị một tòa án “loại bỏ” ngay lập tức.
Bức thư gửi cho ông Bragg này cho biết thời hạn năm năm đó “có thể sẽ sớm hết hạn,” lý giải hành động “vội vàng tiến hành truy tố” bị cáo buộc của ông.
“Bản cáo trạng này được đưa ra sau nhiều năm văn phòng của ông tìm kiếm một cơ sở — bất kỳ cơ sở nào — để đưa ra các cáo buộc, cuối cùng quyết định chọn một giả thuyết pháp lý mới chưa được kiểm chứng ở bất kỳ nơi nào trên đất nước này và là một giả thuyết mà các nhà chức trách liên bang từ chối theo đuổi,” bức thư trên viết.
Văn phòng Biện lý Quận New York đã điều tra ông Trump ít nhất là từ năm 2018, “tìm kiếm một số giả thuyết pháp lý để đưa ra các cáo buộc.”
“Các thông tin thực tế của vấn đề này chưa thay đổi kể từ năm 2018, và không có nhân chứng mới nào xuất hiện,” bức thư này cho biết. Bộ Tư pháp đã từ chối theo đuổi các cáo buộc hồi năm 2019. Tuy nhiên, các bản tin cho thấy văn phòng ông Bragg đã triệu tập một đại bồi thẩm đoàn mới hồi tháng Một để điều tra.
Theo bức thư trên, “Có vẻ như yếu tố can thiệp duy nhất chính là thông báo của Tổng thống Trump rằng ông sẽ là một ứng cử viên cho chức Tổng thống vào năm 2024.” Ông Trump đã tuyên bố ứng cử hồi tháng 11/2022.
Trong bức thư gửi ông Bragg, các Dân biểu yêu cầu ông Bragg cung cấp các tài liệu và thông tin từ tháng 01/2017 đến nay về cuộc điều tra cựu TT Trump. Họ cũng yêu cầu ông Bragg ra làm chứng “càng sớm càng tốt” trước Quốc hội.
Bức thư này nói rằng Quốc hội cần xem xét cách thức sử dụng các quỹ an toàn công cộng, xem xét quyết định của ông Bragg trong việc “theo đuổi một vụ truy tố có động cơ chính trị như vậy,” trong khi lại để cho “những tên tội phạm chuyên nghiệp” được tự do. Ngoài ra, bức thư cho biết, vì ông Bragg quyết định tiếp tục một vụ án mà các nhà chức trách liên bang đã hủy bỏ, nên luật pháp có thể cần phải xác định rõ quyền hạn truy tố của các quan chức liên bang và địa phương cũng như cách họ làm việc với nhau trong vụ truy tố này.
Dự kiến sẽ có ảnh chân dung chụp trong tù, dấu vân tay
Nếu ông Trump bị truy tố, ông ấy có thể sẽ được phép tự nguyện đầu thú, và luật sư của ông ấy đã công khai tuyên bố rằng ông ấy sẽ làm như vậy.
Ông Bachner, người hành nghề luật chủ yếu chuyên về các vụ tội phạm cổ cồn trắng, cho biết theo thông lệ những người bị buộc tội phạm tội tài chính được phép tự nộp mình.
Sau đó, ông Trump sẽ phải thực hiện các thủ tục tiêu chuẩn sau khi bị bắt, bao gồm chụp một ảnh chân dung trong tù (mugshot) và lấy dấu vân tay. Với mức độ an ninh cần thiết đối với một vị cựu tổng thống, không rõ tất cả những điều đó sẽ được thực hiện như thế nào.
Ông Bachner cho biết, dựa trên đạo luật cải tổ bảo lãnh tại ngoại của New York, ông Trump sẽ được trả tự do trong thời gian chờ xét xử mà không cần phải nộp tiền thế chân.
Ông Bachner cho hay, mặc dù các vụ án tội phạm cồn cổ trắng rất phức tạp có thể mất tới hai năm trước khi đưa ra xét xử, nhưng luật mới sửa đổi gần đây của New York “yêu cầu bên công tố cung cấp cho bên bào chữa hầu như tất cả những bằng chứng của họ trong vòng vài tuần sau khi bắt giữ.” Do đó, nhóm của ông Trump có thể sẽ rất nhanh chóng nhận được các văn bản, thư điện tử của đại bồi thẩm đoàn, và các bản sao kê ngân hàng.
Ông Bachner cho hay, về mặt lý thuyết, một vụ truy tố ông Trump có thể sẵn sàng để xét xử trong vòng sáu đến tám tháng, điều đó có nghĩa là nó có thể xảy ra trước cuộc bầu cử năm 2024.
“Sau đó, câu hỏi sẽ là ông Trump có muốn trì hoãn vụ xét xử không? Hay ông ấy muốn bị xét xử trong khi tranh cử?” ông Bachner nói. “Và tôi nghĩ câu trả lời là có lẽ là ông ấy sẽ muốn trì hoãn vụ xét xử bởi vì nếu ông ấy đắc cử, thì vụ án hình sự này sẽ bị bãi bỏ. Đương nhiên rồi, một vị tổng thống đương nhiệm thì không thể ngồi tù.”
Bên bào chữa có những lập luận mạnh mẽ
Ông Bachner nói rằng, nếu vụ việc được đưa ra xét xử, ông Trump sẽ có những lập luận mạnh mẽ để bào chữa cho mình. Theo ông Bachner, khoản thanh toán cho bà Daniels có thể đã bị ghi nhận nhầm vào sai danh mục hoặc có thể có những lý do hợp pháp, hợp lệ cho cách khoản thanh toán đó được liệt kê.
Ông Trump có những luật sư ưu tú đứng về phía mình, trong đó có bà Susan Necheles, người mà ông Bachner biết. Ông gọi bà Necheles là người “rất ngoan cường, rất thông minh.”
Ông Bachner dự đoán rằng ông Cohen sẽ phải chịu “rất nhiều sự tấn công” từ các luật sư của ông Trump. Ông Bachner cho biết ông Cohen có nhiều “vấn đề về độ tin cậy.” Ông Cohen đã đưa ra nhiều tuyên bố công khai chống lại ông Trump và thừa nhận một số hành vi phạm tội, trong đó có việc nói dối trước Quốc hội. Ông ấy đã từng ở tù và bị tước quyền hành nghề luật sư.
Ông Bachner cho biết, một yếu tố quan trọng chống lại ông Trump: Các bồi thẩm viên cho bất kỳ vụ kiện nào chống lại ông Trump ở quận của ông Bragg sẽ đến từ một nhóm bồi thẩm đoàn thiên về phía Đảng Dân Chủ. Nhưng ông vẫn nghĩ rằng các bồi thẩm viên sẽ buộc các công tố viên phải chứng minh vụ việc của họ.
Ông Trump trích dẫn quá khứ của ông Bragg
Trong một loạt bài đăng trên nền tảng Truth Social của mình, ông Trump đã phản đối sự vô lý trong tình hình hiện tại của mình.
Cảnh sát thành phố New York “lần đầu tiên và duy nhất trong lịch sử” ủng hộ một vị tổng thống — ông Trump — và vinh danh ông là “người đàn ông của năm.” Tuy nhiên, ông Trump cho biết, cảnh sát New York buộc phải “bênh vực và bảo vệ” những người kêu gọi cắt giảm ngân sách của cảnh sát và những người khác “muốn đưa người đấu tranh và người bạn vĩ đại nhất của họ vào tù vì một tội ác không tồn tại.”
Ngoài ra, trong một cuộc tấn công phủ đầu, chiến dịch tranh cử của ông Trump hôm 20/03 đã đưa ra một tuyên bố có nhan đề, “Gặp gỡ Biện lý Quận Manhattan Alvin Bragg.”
Vào ngày đầu tiên nhậm chức, ông Bragg đã chỉ thị các công tố viên không yêu cầu bảo lãnh hoặc ngồi tù đối với các tội phạm “để xem cướp có vũ trang là một khinh tội, bỏ qua các vụ trộm cắp bán lẻ, không truy tố những người chống lại việc bắt giữ và phủ nhận trọng tội trong một số vụ tấn công bạo lực,” tuyên bố này cho biết.
Tuyên bố cho biết, kể từ đó, ông Bragg đã bị chỉ trích “vì đã truy tố các nạn nhân vô tội và mềm mỏng với những tên tội phạm chuyên nghiệp,” đồng thời cáo buộc rằng ông đã giảm hơn một nửa số trọng tội xuống khinh tội.
Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý cho biết, tương phản, ông tìm cách làm điều ngược lại trong trường hợp của ông Trump.
Ông Bragg là “một công tố viên bất hảo”, người được cho là đã cố gắng “hạ bệ ông Trump trong nhiều năm,” tuyên bố của ông Trump cho biết. Theo tuyên bố này, trong một bài báo, ông Bragg tuyên bố rằng ông ấy là ứng cử viên đủ tư cách nhất để truy tố ông Trump và rằng ông ấy đã “kiện chính phủ ông Trump hơn 100 lần.”
Janice Hisle _ The Associated Press
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.