Say
sỉn hoặc quá chén là sau một chầu “túy lúy càn khôn” , liên tục “dô! dô!” với
bạn bè. vào tối hôm trước thì sáng hôm sau thấy trong người vật vờ khó chịu mệt
mỏi, tiếng Anh gọi là Hangover, tàn dư của quá chén.
Hangover
không những ảnh hưởng tới sức khỏe mà còn ảnh hưởng tới nếp sống và việc làm.
May mắn là sau 24 giờ, đa số tàn dư hangover này cũng tự hết đi. Nhưng hangover
tiếp nối hangover thì lại là có chuyện chẳng lành.
Tại
sao lại có hangover
Note:
Tất cả những hình trong bài này là hình minh họa
Cho
tới bây giờ vẫn chưa có một giải thích khoa học nào về tại sao lại bị hangover
cũng như tại sao có người nhậu đã đời mà sáng hôm sau vẫn tỉnh bơ đi làm, coi
như chẳng có chuyện gì xảy ra vào đêm hôm trước. Mà có người chỉ mới ngà ngà
vài ba ly thì sáng hôm có những dấu hiệu của hangover.
Những
dấu hiệu đó là gì?
Triệu
chứng của hangover có thể là nhức đầu, bơ phờ mệt mỏi, buồn nôn, tiêu chảy,
khát nước, mất ngủ, nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh, tim đập nhanh, tay chân
run rẩy, kém tập trung, lên cơn kinh phong, lạnh người, ngẩn ngơ sững sờ thậm
chí bất tỉnh…
Tại
sao có khó khăn như vậy
Nguyên
nhân chính của hangover chưa được xác định nhưng sự thiếu nước, thay đổi
hormone và tàn dư của các chất do sự phân hủy rượu có thể là thủ phạm gây ra
các triệu chứng kể trên. Chẳng hạn chất cồn trong rượu làm sáo trộn các hóa
chất trong não khiến cho giấc ngủ kém bình an cũng gây ra tình trạng vật vờ.
Sau
đây là một vài giải thích.
1-
Vì rượu là chất làm lợi tiểu, người say sỉn đi tiểu nhiều đưa tới khô nước
trong cơ thể. Mà khô nước lại đưa tời khô miệng, khô da, mệt mỏi, khó ngủ, nhức
đầu, chóng mặt, táo bón…
Nguyên
do là rượu chặn sản xuất hormone chống tiểu tiện của nang thượng thận, thận
tăng thải nước ra khỏi cơ thể qua sự tiểu tiện. Cứ mỗi 250 cc rượu uống vào thì
thận loại ra từ 800- 1000 cc nước tiểu. Tác dụng lợi tiểu này chỉ chấm dứt khi
chất rượu hoàn toàn tan biến.
2-
Vì tiểu tiện nhiều, chất potassium trong máu giảm. Khi lại cần cho các chức năng
của thần kinh và cơ bắp, tim mạch. Khi thiếu chất này, người say sỉn bị nhức
đầu, mệt mỏi, buồn nôn. Thêm vào đó, vì cơ thể giảm nước, não bộ cũng giảm một
chút khối lượng, màng óc bị kéo theo khiến cho nhức đầu gia tăng.
3.
Rượu làm giảm đường trong máu khiến ta run rẩy, đổ mồ hôi, ngất sỉu. Lý do là
gan bận “xử lý” chất rượu không điều hòa glucose được.
4.
Rượu khiến sức để kháng của cơ thể suy yếu, mau mệt;
5.
Rượu kích thích dạ dày, khiến cho sự tiêu hóa bị rối loạn, chậm tiêu và muốn
nôn ói.
7.
Rượu khiến ta buồn ngủ, nhưng giấc ngủ không yên, nhiều ác mộng, đứt đoạn.
Bộ
ai cũng bị hangover hay sao
Kết
quả nghiên cứu tại Boston University School of Public Health vào năm 2008 cho
hay khoảng 30% người uống nhiều rượu có thể không bị hangover, còn 70% kia thì
vật vờ hành trông thấy.
Thường
thường thì ai uống nhiều cũng bị, nhưng nặng nhẹ khác. Tùy thuộc ở tạng và sức
chịu đựng của mỗi người. Một số hoàn cảnh khiến hangover nhiều hơn là:
1.
Dạ dày mà trống trơn thì chất rượu chuyển sang máu mau hơn và gây ra khó chịu
nhanh và nhiều hơn.
2.
Say sỉn mà lại liên tục “khói vàng bay lên mây”, phì phả thuốc lá thì khó khăn
càng trầm trọng
3.
Nếu bố mẹ say sỉn thì con cái cũng chịu nhiều dấu hiệu khó khăn hơn, do gene di
truyền.
4.
Tùy theo mầu của rượu. Trong sự lên men, hóa chất congener được tạo ra. Chất này
làm cho rượu có mầu hấp dẫn hơn và cũng là chất gây ra hangover nhiều hơn. Các
loại rượu như Bourbon, Scotch, Brandy, Taquina, Red wine thường nhiều congener
hơn là Vodka, Gin…
5.
Người mập mạp ít bị hangover hơn người gầy, người tuổi cao thì cũng nhiều
hangover hơn trai tráng thanh niên.
6.
Có ý kiên cho rằng vị ngọt của rượu gây ra nhiều hangover, có thể là vì rượu
ngọt nên ngọt miệng uống nhiều.
7.
Phụ nữ dễ bị vật vờ hơn nam vì gan quý bà kém hóa giải chất rượu so với nam
nhân cũng như vì chất lỏng trong cơ thể quý bà ít hơn ở nam giới.
Như
vậy thì hangover có hại không
Có
chứ. Ngắn hạn thì kém tập trung, hay quên, tay chân vụng về, mắt nhìn lệch lạc,
tới sở thì chỉ muốn ngủ, lơ là công việc mà lái xe lại hay gây tai nạn.
Tiếp
tục hangover thì sức khỏe suy giảm vì tác hại của rượu như là ung thư gan,
miệng, suy dinh dưỡng, thân hình tiều tụy, trí nhớ khi còn khi mất…
Vậy
phải làm gì để chữa hangover
Không
có thuốc tiên để giải rượu nhưng thời gian có thể tiếp tay, vì thường thường
sau 24 giờ cơ thể có thể hóa giải các tàn dư khó chịu gây ra do sự quá chén.
Nếu
vì chào mời quá thắm thiết thì “đề cao cảnh giác”, uống cầm chừng, vừa nhâm nhi
uống vừa ăn thực phẩm, như các cụ ta xưa kia trà dư, tửu hậu. Gan có khả năng
chuyển hóa một lon bia trong 1 giờ. Nếu nhịp uống cách xa nhau sẽ giúp gan làm
việc hữu hiệu hơn.
-
Uống vừa phải, đừng quá sức chịu đựng của cơ thể.
Viện National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism khuyên rằng phụ nữ
không nên uống quá 1 drink/ngày còn nam giới không nên uống quá 2 drinks/ngày.
Một drink là 12 ounces beer, 5 ounces vang và 1 ½ ounces rượu mạnh 80 độ. Nên
nhớ là người nhỏ con kém chịu đựng với tác dụng của rượu hơn là người to con.
-
Cứ hai ly rượu thì uống một ly nước để bớt uống rượu và tránh khô nước cho cơ
thể.
-
Đừng uống rượu khi bụng đói. Trước khi đi phó hội, làm một bữa ăn lót dạ với
nhiều tinh bột hoặc chất béo để giảm tốc độ hấp thụ của rượu ở dạ dày. Trong
tiệc, nên ăn món ăn có nhiều tinh bột và hơi béo một chút.
-
Giới hạn uống rượu có mầu đậm vì chất congener kích thích mạch máu và tế bào
não khiến cho dấu hiệu của hangover trầm trọng hơn lên.
-
Tránh nước có gas vì gas làm cho rượu hấp thụ vào máu mau hơn.
-
Có ý kiến cho là uống cà phê để giải rượu. Cà phê có nhiều caffeine là chất
kích thích có thể giúp giảm mệt mỏi. Nhưng khi tác dụng của cà phê hết thì
người hangover lại thấy mệt mỏi hơn. Hơn nữa, cà phê lại là chất lợi tiểu giống
như rượu, khiến cho người say mất nhiều nước hơn và sẽ làm tình trạng hangover
trầm trọng hơn. Nói chung, uống cà phê không giải quyết được các dấu hiệu khó
chịu do uống rượu nhiều gây ra.
Thế
làm gì để tránh hangover
Phương
thức hay nhất là xa lánh rượu hoặc uống một cách vừa phải.
-
Bí quyết của dân chúng vùng Địa Trung Hải là uống một thìa dầu olive trước khi
đi dạ tiệc, để trì hoãn sự hấp thụ rượu ở bao tử.
-
Uống một ly nước lớn trước khi đi ngủ. Để một ly nước ở đầu giường để khi thấy
khát, khô miệng là uống ngay.
-
Rượu giảm glucose trong máu khiến ta cảm thấy đói, run rẩy và yếu sức. Do đó,
nhiều người cho là thực phẩm nước uống chứa đường fructose của trái cây hoặc
mật ong giúp hóa giải rượu mau hơn
-
Ăn uống đầy đủ vì thực phẩm sẽ cung cấp sự thất thoát của muối khoáng và
potassium của cơ thê do rượu gây ra.
-
Nghỉ ngơi thoải mái nếu có thể.
-
Không nên uống thuốc chống nhức đầu Tylenol vì thuốc này thường gây tác dụng
không tốt đối với gan. Nếu quá nhức đầu, có thể uống viên Ibuprofen, Advil.
-
Cà phê có thể giúp làm nhẹ nhức đầu vì tác dụng co mạch máu. Tác dụng này hóa
giải tác dụng dãn mạch máu gây ra nhức đầu.
Một
vài viên thuốc chống acit có thể giảm cồn cào bao tử.
-
Một bát súp rau thịt giúp bổ sung sinh tố khoáng chất thiếu hụt vì nhậu đêm
trước mà không ăn cơm.
-
Nếu thấy run tay, đau bụng hoặc có máu trong chất ói thì đi bác sỹ ngay vì có
thể là đã bị ngộ độc rượu, cần được chăm sóc tức thì.
Kết
luận
Kinh
nghiệm của các cụ ta là “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, cho nên tránh quá chén là
điều cần làm. Cực chẳng đã mà phải “phó hội bàn rượu” thì cứ một rượu một nước,
kèm theo thức ăn là có thể tránh được vật vờ vào sáng hôm sau, có phải không bà
con nhỉ?
Bác
sĩ Nguyễn Ý Đức
“Một trà, một rượu, một đàn bà
Ba cái lăng nhăng nó quấy ta
Chừa được thứ nào hay thứ nấy
Hoạ chăng chừa rượu với chừa trà.”
Nov
01, 2011
Nhưng
hơn 80% khách nhậu bình dân uống rượu gạo là chính, giá rẻ, uống mau say...”
Những cái chết ngấm ngầm... Cô Lợi, giáo viên nghỉ hưu, nấu rượu, nuôi heo,
hiện đang sống tại Quế Phú, Quế Sơn, Quảng Nam, cho ...
Apr
16, 2011
Cắm
sào giữa vũng hồn ta. Thuyền cô đơn đợi trăng ngà đêm nay. Rượu vài chén, dễ gì
say? Đêm chưa chịu đến bởi ngày chưa đi! Dăm chén nữa, chả thấm chi. Thiếu vắng
tri kỷ có gì vui đâu! Ừ cũng uống chứ nhịn sao?
Apr
15, 2011
Heo
rừng rất hiếm khi bẫy được mà còn sống nên món tiết canh heo rừng trở thành quý
hiếm đối với dân nhậu chuyên nghiệp. Nhiều người còn thêu dệt rằng, ăn một dĩa
tiết canh heo rừng công hiệu tương tự như uống.
Nov
02, 2012
Những
giai đoạn chế biến các món ăn gọi là bắt mồi cho dân nhậu, chế biến các chân
gà, chân bò, gân bò . . . hôi thối thành những món ngon vật lạ khoái khẩu cho
dân nhậu lai rai ở các quán cốc hay hai bên đường. Gân bò ...
Jul
11, 2011
Nhìn
thấy vầng trăng lung linh dưới đáy nước mà cứ ngỡ là lơ lửng trên bàu trời, ông
liền giang tay nhảy xuống ôm lấy trọn vầng trăng và bị thế là…dòng nước cuốn
trôi. Từ đó cho đến nay, dân bợm nhậu vốn thường được ...
May
20, 2012
Có
một đặc điểm hẳn là bạn còn nhớ: dân Sài Gòn mình ngồi đâu cũng nhậu được, từ
trong nhà ra tới hàng quán cũng thoải maí, từ tiệm sang hèn đủ cấp cho tới hè
phố hay bờ bụi công viên... Tại sao như thế? Bởi vì dân Sài ...
Sep
25, 2012
Ít
năm trước đây, công ty sản xuất bia Miller, thường được biết với tên Miller
Coors và một số công ty sản xuất bia khác làm ra loại “bia trắng” cho tới khi
họ khám phá ra rằng dân nhậu thích loại bia có màu nâu nhạt và sủi bọt ...
Aug
17, 2012
image.
Cảnh các quán bia rượu, nhà hàng luôn đông đúc, đặc biệt sau giờ tan tầm ở các
thành phố lớn như Hà Nội, thành phố HCM đã trở thành quá quen thuộc với người
dân tại Việt Nam. Tình trạng ăn nhậu đã trở nên rất ...
Jun
02, 2011
Dân
nhậu thấy thức ăn ngon thì chém chết cũng đòi rượu mà đòi rượu coi như sụp bẫy
các bà. Đốt than nướng cá cho vàng. Lấy tiền mua rượu cho chàng nhậu chơi. Dân
nhậu có tính thảo ăn. Có thức ăn ngon thì nghĩ ngay ...
Feb
04, 2013
Từ
nhà hàng sang trọng cho tới bình dân, và cả vỉa hè dã chiến nữa. Trong cái mê
hồn trận ấy, người ta cần có một hoa tiêu dẫn đường. Mất kha khá thời gian
“theo đuôi” cậu bạn sành ăn, nhậu khỏe, tôi được dẫn tới một vài ...
Apr
14, 2011
Một
số bạn bè của người viết là dân ăn nhậu chuyên nghiệp, họ có tật hay nổ dữ lắm
và cả quyết, thề thốt rằng thịt dê rất trợ dương. Effet ít hay nhiều tùy cũng
tùy thuộc vào tuổi tác của con dê hai cẳng, dê đực hay dê cái, dê ...
Góp Ý:
ReplyDeleteTheo kinh nghiệm bản thân tôi, trong lúc uống rượu, nên vừa ăn vừa uống, không nên uống rượu suông hay ăn qúa ít. Sau khi uống rượu, bạn sẽ cảm thấy khát nước, vì vậy trước khi đi ngủ, bạn nên uống nhiều nước hơn bình thường. Nửa đêm thức giấc hay lúc nào trong đêm bạn thấy khô miệng, chóng mặt hay nhức đầu...v.v.v. bạn phải uống nước ngay với lượng nước nhiều, nếu có thể được, bạn uống nước pha với chanh có một ít đường. Sau khi uống nước đầy đủ, khoảng 15 - 30 phút sau bạn sẽ thấy dễ chịu rồi đi ngủ tiếp.
Sáng thức dậy, bạn cũng cần phải uống thêm nước nữa, cũng với lượng nước nhiều gấp hai lần bình thường. 15 phút sau ăn điểm tâm rồi đi làm bình thường, không bị mệt mỏi (hangover).
Tôi ngoài 60 rồi, nhưng có thói quen hay uống rượu Cognac hay Johnnie Walker rồi chữa lửa bằng beer Heineken. Tôi uống Khoảng 1/4 - 1/2 chai rượu 750ml và 4 - 6 chai Heineken sáng vẫn đi làm thoải mái. Chưa bao giờ tôi uống bất cứ loại thuốc gì trước cũng như sau khi nhậu. Tóm lại nhậu cần có thức ăn ngon, ăn no và uống nước nhiều gấp 2 lần bình thường là OK.
Chúc các bạn nhậu thoải mái cuối tuần và hát karaoke.
XN